Wychowywanie dziecka to ciężki kawałek chleba i jednocześnie najpiękniejsze chwile w życiu. Już od samego początku do prawidłowego rozwoju malucha potrzebni są rodzice. W oczach dzieci są oni przykładem i specjalistami w różnych sprawach życiowych. Niestety, coraz częściej słyszy się o samotnych matkach. Dlaczego ojcowie znikają i czy ich rola w wychowywaniu dziecka jest istotna?
Rola i znaczenie ojca w procesie wychowania
Kompletna rodzina powinna składać się z matki, ojca i dziecka lub dzieci. Nie każdy jednak ma to szczęście, by dorastać w pełnej i kochającej się rodzinie. Śmierć, choroba, rozwód i inne przyczyny mogą doprowadzić do tego, że nie każdy ma szansę mieć kontakt ze swoim ojcem. Niestety, problem często leży w nich samych, ponieważ nie są w stanie podjąć się takiej odpowiedzialności, jaką jest wychowywanie dziecka.
Ojciec to osoba, która daje bezpieczeństwo swojej rodzinie. Dzieci nie muszą martwić się o żadne zagrożenia wynikające ze świata zewnętrznego, bo wiedzą, że kochający, silny tata stanie w ich obronie. Wówczas rozwój dziecka może przebiegać bez problemów, ponieważ potomek zwróci się do taty o pomoc w walce z różnymi przeciwnościami. Matka w wychowaniu jest oazą spokoju i wsparciem duchowym oraz słownym, a ojciec pokazuje silną stronę poprzez branie odpowiedzialności za całą rodzinę i często samodzielne jej utrzymanie.
Współcześnie ojcom przysługuje tacierzyński w pracy, co ma pozwolić świeżo upieczonym tatusiom spędzić więcej czasu z dzieckiem już na początkowym etapie. Dawniej nie zwracano aż tak bardzo uwagi na wpływ ojca na dziecko w pierwszych dniach jego życia.
Zaangażowani ojcowie to także ulga dla kobiet, które muszą dostosować się do nowej roli po porodzie. Ówcześnie mężowie towarzyszą swojej żonie podczas całej ciąży i uczestniczą w badaniach u ginekologa, zajęciach w szkole rodzenia, czy też są obecni podczas samego porodu. Jest to także ogromne wsparcie dla kobiety, która w tym ciężkim okresie nie czuje się pozostawiona sama sobie. Ciężarne często przez stres i zmiany hormonalne panikują i boją się porodu, dlatego bliskość partnera i wsparcie ze strony przyszłego taty jest najlepszym lekarstwem.
Rola ojca na wczesnym etapie
Dziecko tuż po urodzeniu potrzebuje kontaktu z opiekunem. Najczęściej maluch nawiązuje więź głównie z mamą, dlatego przez około rok ich więź jest bardzo silna, a dziecko fizycznie uzależnione jest od pokarmu swojej rodzicielki. Dopiero po tym czasie następuje bliższe nawiązanie relacji malca z ojcem. W tym momencie podział ról i autorytetu zmienia się w różnych dziedzinach życia. Ojciec postrzegany jest jako silny i zaangażowany w rodzinę przykład męskości, który chroni i dba o najbliższych. Pomaga to w samoakceptacji i pewności siebie dziecka.
W czasie dojrzewania córki oraz synowie znają swoją wartość, nie boją się podejmować inicjatywy i chętnie nawiązują nowe znajomości. Młode kobiety wiedzą, w jaki sposób nawiązywać kontakt z potencjalnymi partnerami i na co mogą sobie pozwolić. Podobnie jest w przypadku młodych mężczyzn, którzy mieli odpowiedni przykład mężczyzny od ojca. W zdrowej relacji z rodzicami występuje mniejsze ryzyko występowania u nich agresywnego zachowania. Niezwykle ważna jest także pomoc w odkrywaniu w sobie męskości z pomocą ojca, który pokaże synowi np. jak się golić.
Wpływ wychowania bez ojca na dziewczynki
Ojciec jako przykładowy bohater i wzorzec męskości potrzebny jest przy wychowywaniu córki. Jego brak może skutkować tym, że młoda dziewczyna w trakcie dojrzewania może mieć problemy z poczuciem własnej wartości, zaakceptowaniem siebie i odnalezieniem siebie w roli kobiety w życiu społecznym. Może odbić się to na psychice dorosłej już kobiety, która w mężczyznach może dostrzegać jedynie negatywne cechy, z jakimi kojarzy swojego ojca, który porzucił rodzinę.
Młoda kobieta domaga się szczególnej atencji, aby poczuć się dowartościowana przez innych. Opisane zjawisko nazywane jest także jako daddy issues, czyli inaczej kompleks tatusia. Przejawia się tym, że kobieta, w której życiu nie uczestniczył ojciec zastępuje go starszym partnerem. Niekiedy nawet jedynie seks przyczynia się do tego, że czuje się kochana i wartościowa. Ojciec odpowiedzialny jest za męski wzorzec, który postrzega córka. Kiedy dziewczynka odczuje miłość ojcowską, wówczas ma większe szanse na zbudowanie zdrowej i stałej relacji z przyszłym partnerem, w którym nie będzie musiała szukać poklasku i atencji, ponieważ otrzymała to wszystko jako mała dziewczynka.
Wpływ wychowania bez ojca na chłopców
Bliskiej relacji od najmłodszych lat z ojcem potrzebują także chłopcy. Rola taty wpływa na kształtowanie się prawidłowych zachowań u dzieci. Jakie konsekwencje niesie za sobą wychowywanie młodego chłopaka bez obecności ojca?
Młody chłopiec, który wychowuje się jedynie z matką, nie doświadcza prawdziwej postawy mężczyzny i męskiego punktu widzenia w społeczeństwie. Przez to chłopiec wychowywany bez ojca może mieć problemy z odnalezieniem swojej roli w świecie. Brak kontaktu z ojcem może przyczynić się do tego, że porzucony syn nie będzie chciał podejmować się rywalizacji i wyzwań, a przez to wycofywał się, gdy przyjdzie mu zmierzyć się z przeciwnościami losu.
Niekiedy poczucie odpowiedzialności matki, która wychowuje dzieci bez partnera, jest na tyle silne, że samotnie wychowująca kobieta stara się wejść w rolę matki i ojca. Poświęca zbyt dużo uwagi i staje się nadopiekuńcza, aby spełnić wszelkie potrzeby swojego dziecka. Jest to zarówno trudne zadanie dla rodzicielki, która nie wie, jak odnaleźć się w sytuacji oraz dla dziecka, które czuje się zbyt obserwowane i pilnowane. W fazie dorastania u chłopców może przejawiać się bunt, który spowoduje, że dziecko będzie szybko próbowało różnych używek, wchodziło w złe towarzystwo czy nawet okłamywało i uciekało z domu.
Co można zrobić, gdy dzieci wychowują się bez ojca?
Matka odgrywająca zarówno swoją rolę, jak i rolę ojca nie zawsze podoła w prawidłowym wychowaniu dziecka. Oczywiście, niekiedy bywają sytuacje, w których kobieta radzi sobie bezproblemowo, a na dziecko nie wpływa brak jednego rodzica. Jednak to dwie osoby odpowiedzialne są za stworzenie nowego życia, dlatego żaden mężczyzna czy kobieta nie powinni uciekać przed konsekwencjami swoich czynów. Omijanie obowiązków i odpowiedzialności za życie niemowlaka jest jednoznaczne z wyrządzeniem krzywdy i prawdopodobnymi problemami na tle psychicznym porzuconego dziecka.
W momencie, kiedy dzieci nie mają możliwości mieć kontaktu z ojcem, wówczas dobrze jest zaangażować w opiekę nad nimi innych członków rodziny płci męskiej (wujek, dziadek, kuzyn), aby przedstawić prawidłowy wzorzec męski zarówno dziewczynce, jak i chłopcu. Mogą oni mieć również ogromny wpływ na rozwój dzieci i postrzeganie przez niego otaczającego świata. Najważniejsze, aby podczas wychowywania matka nie pozostawała sama w roli matki i jednocześnie ojca, ponieważ może to doprowadzić do złych skutków, które odbiją się na psychice młodej osoby. Istotne jest także wytłumaczenie dziecku, dlaczego wychowywany jest bez swojego taty. Brak rozmowy na ten temat może skutkować tym, że młoda osoba zacznie szukać problemu w sobie i będzie obwiniać siebie za czyny dorosłych (np. rozwód).
W jaki sposób być dobrym ojcem dla swoich dzieci?
Zastanawiałeś się kiedyś czy ojcostwo jest dla Ciebie i czy istnieje instrukcja jak zostać najlepszym ojcem na świecie? Tak naprawdę nie ma sposobu na bycie idealnym ojcem, tak samo jak i nie ma sposobu na bycie przykładową mamą. Każdy z nas popełnia błędy i nie jest to nic złego, o ile się na nich uczysz.
Aby być dobrym ojcem, należy przede wszystkim być blisko ze swoimi dziećmi i dać im poczucie, że zawsze mogą przyjść do Ciebie z każdym problemem. Taka bezwarunkowa miłość to coś, czego nie da się kupić, a każdy jej potrzebuje. Rozmawiaj ze swoimi dziećmi o ich niepewnościach i okazuj im czułość. Pokazuj także, że istnieją pewne granice, aby nie czuły, że mogą Tobą rządzić. Ojciec powinien wprowadzić dyscyplinę, ale także okazywać uczucia.
Ojcostwo i macierzyństwo z początku mogą wydawać się trudnym obowiązkiem, dlatego też wielu mężczyzn ucieka przed odpowiedzialnością i udziałem w opiece nad dzieckiem. Jednak poczucie bezpieczeństwa i bliskiego kontaktu, jakie możesz dać tak małej istocie, jest wyjątkowym uczuciem.
Obecność obojga rodziców, od początku wychowywania swojego potomka, ma ogromne znaczenie na kształtowanie się jego charakteru i zdrowia psychicznego. Jest to duża odpowiedzialność, która przyczynia się do rozwoju osobistego dziecka i radości życia.
One thought on “Jaka jest rola ojca w wychowaniu dziecka?”