Narcyz w związku – chyba każdy słyszał o facecie zapatrzonym w samego siebie. Ten temat jest często poruszany w mediach i ludzie głowią się, czy istnieje możliwość bycia w związku z osobą narcystyczną. Zapraszam Cię do wpisu, jeśli chcesz dowiedzieć się kilku ciekawych informacji na temat narcyzmu.
Narcyzm – skąd się bierze?
Narcyzm pewnie kojarzy Ci się z hitem zespołu Łzy – Narcyz się nazywam. Sam psychologiem nie jestem, jednak jeśli śledzisz ten blog, to możesz wiedzieć, że jest to jedna z dziedzin, które mnie bardzo interesują. Wiele się mówi o narcyzach w związkach, o tym, jakimi są manipulatorami i jak znikają bez słowa. Niestety wiele osób bagatelizuje takie problemy, a mogą być one związane z poważnymi zaburzeniami osobowości. Nie mówię oczywiście, że każdy facet, który się tak zachowuje, jest zaburzony.
Dobrze jest jednak zauważać w sobie niepokojące cechy i nie wstydzić się, prosić o pomoc. Musimy skończyć ze stereotypem mówiącym o tym, że mężczyźni nie mają problemów – każdy z nas je ma, niezależnie od płci. Spotkania z psychoterapeutą są zdecydowanie lepsze niż krzywdzenie najbliższych.
Osobowość narcystyczna nie jest tylko samouwielbieniem i stawianiem własnych potrzeb ponad wszystko. Jest to też ciągła potrzeba uznania oraz adoracji ze strony kobiet czy wykorzystywanie innych osób dla własnych korzyści. Wielu narcyzów uważa też swoje osiągnięcia za wyjątkowe i nie są w stanie zrozumieć oraz odpowiadać na uczucia innych – rozumiane jest to po prostu jako brak empatii. Narcyzi potrafią oczarować każdego swoją charyzmą i ciekawymi opowieściami, a wszystko tylko po to, aby zaspokajać swoje potrzeby.
Psychiatrzy czy psychologowie kliniczni podczas zbierania informacji o takim pacjencie często spędzają nad jego diagnozą wiele czasu, ponieważ kryteria i objawy mogą się wiązać z innymi zaburzeniami osobowości. Dlatego też mówi się, że nie jest to takie łatwe, żeby wyjść od lekarza z diagnozą po jednym spotkaniu. Pamiętaj o tym, że lekarz pod uwagę bierze nie tylko Twoje zachowania, ale i Twoich rodziców czy opiekunów, zbierając szczegółowe informacje na temat Twojego dzieciństwa. Rozwojowi osobowości narcystycznej sprzyjają czynniki genetyczne i środowiskowe. Wiele osób z taką diagnozą nie dostawało odpowiedniej ilości uwagi od opiekunów albo właśnie odwrotnie – mieli jej zdecydowanie zbyt dużo.
Osoby o narcystycznym zaburzeniu osobowości są często pracoholikami i perfekcjonistami, a niskie poczucie własnej wartości ukrywają pod płaszczem pewności siebie. Mówi się, że wiele osób z tym zaburzeniem odczuwa tylko skutki, które w ich oczach można uznać za pozytywne. Dlatego też rzadko zgłaszają się do lekarza po pomoc. Niestety często są to właśnie mężczyźni.
Jak sprawdzić, czy jest się narcyzem?
W internecie można znaleźć testy, które zostały stworzone na podstawie kwestionariuszy używanych przez specjalistów. Warto jednak pamiętać, że nie są one diagnozą. Taki test powinien jedynie przybliżyć Ci, czy jest o co się martwić, czy po prostu taki jesteś. Sam nie wiem jednak co gorsze…
Warto obserwować swoje zachowania i reakcje najbliższych na nie. Możesz podpytać znajomych czy rodziców, jak oni to widzą. Jeśli jedyną osobą, która widzi w Tobie narcyza, jest Twoja była, to najprawdopodobniej wcale nie jesteś złym facetem. Nie jest to jednak do oceny dla mnie, a dla Ciebie.
Jak wygląda związek z narcyzem?
W skrajnych przypadkach związki z narcyzami są niesamowicie trudne i odważny ten, kto się na to zdecyduje. Dobrze wiedzieć, że jeśli narcyz wchodzi z kimś w relację, to najprawdopodobniej przemyślał to pod względem korzyści. Mówię jednak o pojedynczych przypadkach, które uniemożliwiają prawidłowe relacje społeczne. Zwykle jednak związki narcyzów wiążą się z pochlebstwami, zapewnieniem o wyjątkowości i niestety często krzywdzeniem partnerki.
Narcyz nie zawsze widzi to, że np. zdrada jest czymś złym. Lubi uwodzić kolejne partnerki i owijać je sobie wokół palca. Osoby narcystyczne mogą swoich partnerów obrażać i pokazywać ich (rzekomą) niższość, a później przepraszać i spróbować odbudować naderwane czy zniszczone relacje. Taka manipulacja zdarza się niezwykle często, nie tylko w związkach z osobami narcystycznymi.
Jeśli zauważasz u siebie zachowania, o których dziś wspominam, to spróbuj wypracować w sobie zdrowe formy komunikacji i zrozumienia swoich potrzeb. Najważniejsza jest chęć do zmiany ze strony osoby z osobowością narcystyczną i zrozumienie, że krzywdzi swoją partnerkę lub partnera, bo mowa zarówno o kobietach, jak i mężczyznach.
Narcyz w związku – czy to ma szansę się udać?
Wiele osób z narcystycznym zaburzeniem osobowości ma potrzebę bycia w centrum uwagi. Nieśmiała kobieta, będąc w związku z narcystycznym facetem, będzie cierpieć z powodu bycia przyćmioną zachowaniem swojego partnera. On zawsze w środku tłumu, a ona gdzieś z boku. Inna sytuacja będzie z partnerką, która jest pewna siebie i nie przymknie oka na wpadanie w złość, potrzebę chwalenia czy bycie w centrum wszechświata. W takim przypadku możesz zostać sam, bo kobieta, z którą będziesz, nie wytrzyma poczucia niższości oraz dewaluacji uczuć i potrzeb.
Definiowanie granic oraz ich wyznaczanie jest najważniejsze. Jeśli borykasz się z problemami, o których tu mowa, to nie zapominaj o swojej partnerce. Narcyz potrafi kochać, jednak przystosowanie do traktowania ludzi z należytym szacunkiem wymaga mnóstwa pracy. Osoby, które pogodziły się ze swoją diagnozą i zrozumiały, jak wiele tracą, zapisują się na psychoterapię.
Związek z narcyzem nie wypali, jeśli obie osoby będą miały na siebie toksyczny wpływ. Partnerki będą odchodzić, jeśli partner będzie popełniał te same błędy w kółko i nie będzie się na nich uczył. Narcyz często nie zdaje sobie sprawy z własnych negatywnych zachowań, dlatego dobrze, jeśli partnerka go o tym uświadomi. Wspomnę też o tym, że związki z narcyzami, którzy mają poważne przypadki tego zaburzenia osobowości, są niemalże niemożliwe i każdy, kto próbuje zmusić swojego partnera do zmiany, prawdopodobnie polegnie w próbach.
Związek nie będzie mieć też sensu, jeśli narcyz dostanie to, czego będzie oczekiwał – ciągłych pochwał, bezkrytyczności i wolności w manipulowaniu. W jego osobowości zapisane jest, że potrzebuje aprobaty innych, dlatego dobrze jest mu to dawać, jednak nie ciągle. Jeśli druga osoba nie będzie zaspokajać minimalnych potrzeb osoby z zaburzeniami osobowości to może się to skończyć dla jej partnera źle – od zmian nastroju, przez negatywne samopoczucie aż po problemy większego kalibru. Najważniejsze jest umieć wyznaczać granice i pracować z potrzebami obu osób w związku. Nie może to być jednak praca tylko jednej osoby – najważniejsze jest wzajemne wspieranie się i praca nad sobą.
Narcyzm to nie przelewki – jeśli zauważasz u siebie objawy tego zaburzenia, nie krępuj się udać do lekarza. Jednak jak już wiesz, nie każdy narcyz potrafi stwierdzić, że jego zachowanie wymaga interwencji dlatego, jeśli choć trochę jesteś zaniepokojony – spytaj najbliższych, co sądzą o Twoim zachowaniu. Na koniec jeszcze zaznaczę, że nie każdy narcyz jest taki sam. Pamiętajmy, aby nie nie wrzucać wszystkich do jednego worka.