Prostata to narząd mięśniowo-gruczołowy, którego zdrowie ma kluczowy wpływ na komfort życia mężczyzny. Dzięki regularnym badaniom można uniknąć nie tylko codziennych problemów, ale także raka. Przeczytaj, jak przygotować się do wizyty u lekarza oraz kiedy w ogóle trzeba się na nią zapisać.
Rodzaje badań prostaty
Diagnostyka prostaty kojarzy się negatywnie, a przecież nie wszystkie badania są inwazyjne. W rzeczywistości połowę z nich wykonuje się bez większej ingerencji w ciało pacjenta.
Po zgłoszeniu się do urologa możesz spodziewać się badań takich jak:
- sprawdzanie stężenia PSA;
- rezonans magnetyczny;
- per rectum;
- histopatologia.
Sprawdzanie stężenia PSA
PSA (prostate specific antigen), czyli antygen wydzielany tylko przez prostatę, to substancja chemiczna, którą można wykryć w krwi. Skierowanie na badania PSA oznacza więc nic innego jak konieczność zgłoszenia się do laboratorium na pobranie osocza.
Prawidłowe stężenie tego enzymu wynosi 4 ng/ml. Co ważne, dopuszczalne są niewielkie odchyły od tej normy. Znakiem, że z prostatą dzieje się coś złego, jest wynik pokazujący ilość antygenu na poziomie 10 ng/ml i większym.
Rezonans magnetyczny
Kontrola PSA wymaga minimalnej ingerencji w organizm pacjenta, a rezonans – żadnej. Być może nigdy nie miałeś okazji go doświadczyć, więc w skrócie wyjaśnię, na czym polega takie badanie. Z perspektywy osoby badanej nie trzeba robić nic poza położeniem się na łóżku, które zostaje wsunięte do tunelu z czujnikami.
W wyniku emisji fal magnetycznych powstaje obraz narządów pacjenta. Co ważne, w przypadku prostaty urolog raczej nie zleca rezonansu od razu. Skierowanie na niego dostaje się raczej po badaniu per rectum. Prześwietlenie służy więc do potwierdzenia lub wykluczenia przypuszczeń specjalisty, który już zbadał chorego.
Per rectum
To właśnie ten sposób diagnostyki jest przyczyną niechęci do kontrolowania prostaty. Per rectum to nic innego jak łacińskie określenie badania przez odbytnicę. Lokalizacja gruczołu krokowego umożliwia ręczne sprawdzenie jego kształtu i wielkości.
Badanie trwa tylko kilka sekund i nie wymaga żadnych większych przygotowań. Innymi słowy, nie trzeba być na czczo. Zaleca się jednak, żeby nie iść do lekarza zaraz po wielu godzinach spędzonych za biurkiem czy kierownicą. Długotrwały ucisk na gruczoł powoduje jego odkształcenie, a to bywa przyczyną niewłaściwych diagnoz.
Per rectum wykonuje się w jednej z kilku pozycji. Czasem pacjent kładzie się na boku, innym razem kuca albo stoi – zależy to od jego stanu zdrowia.
Histopatologia
Badanie per rectum często bywa wystarczające, aby postawić diagnozę. Jeśli jednak lekarz podejrzewa, że gruczoł nie działa właściwie, może zalecić np. histopatologię, czyli pobranie fragmentu tkanki prostaty.
Weryfikacja stanu organu pod mikroskopem ma na celu sprawdzenie tego, czego nie wykazały poprzednie badania. Jeśli dostaniesz takie skierowanie, nie przejmuj się z góry. Tak, histopatologię czasem wykonuje się, żeby sprawdzić, czy protaty nie zaatakował nowotwór. Jednak wcale nie musi to być jej powodem. Równie dobrze urolog może zechcieć w ten sposób sprawdzić, czy nie doszło do powstania stanu zapalnego lub zwyrodnienia gruczołu krokowego.
Kiedy zgłosić się na badanie prostaty? Profilaktyka i objawy choroby
Lepiej zapobiegać niż leczyć, a w związku z tym warto pamiętać o regularnym chodzeniu do urologa. Pierwsza wizyta kontrola powinna mieć miejsce, gdy skończy się 40 lat. Później do lekarza trzeba chodzić regularnie. W przypadku zdrowych mężczyzn badanie powtarza się raz do roku.
Dzięki regularnym kontrolom zwiększa się swoje szanse na uniknięcie niekomfortowych, a nawet bolesnych dolegliwości.
Objawy choroby prostaty, którym w ten sposób da się zapobiec, to:
- kłopoty z mikcją, czyli słaby strumień lub jego brak (zamiast tego płyn wychodzi z cewki kroplami);
- częste potrzeby wizyt w toalecie, zwłaszcza w nocy;
- dłuższy czas oczekiwania na rozpoczęcie oddawania moczu;
- uczucie nie do końca pustego pęcherza;
- krew w moczu;
- bóle krocza i podbrzusza.
Proste sposoby na zachowanie zdrowia prostaty
Utrzymanie prostaty we właściwym stanie jest proste i trudne jednocześnie. Niestety, profilaktyce nie sprzyja ani współczesny tryb życia, ani powszechnie dostępna żywność. Co mam na myśli? Do utrzymania zdrowia gruczołu krokowego potrzeba sporo ruchu i diety z ograniczoną zawartością tłuszczów.
Kluczowe będą więc ćwiczenia fizyczne i odpowiednia dieta. Jeśli stan Twojego budżetu na to pozwala, staraj się część produktów kupować w sklepach ze zdrową żywnością i na bazarach. Innymi słowy, spróbuj ograniczyć ilość towarów nabywanych w marketach.
