Ostre koło jest typem roweru, który ma swoich zwolenników tak wśród profesjonalistów, jak i amatorów. Maksymalnie uproszczona konstrukcja sprawia jednak, że nie jest to pojazd dla każdego. Przedstawiam Ci budowę i charakterystykę jazdy na ostrym kole. Przy okazji poznasz historię tego rodzaju bicykla.
Ostre koło – jaki to rodzaj roweru?
Ostre koło to rower łączący w sobie niezwykłą prostotę wykonania z nie tak już prostym sposobem jazdy. W przeciwieństwie do innych rodzajów tych jednośladów konstrukcja ta pozbawiona jest wszystkich elementów, dzięki którym cyklista może zmieniać biegi. Inaczej mówiąc, ostre koło nie ma manetek, przerzutek, kasety i wolnobiegu.
Rower typu ostre koło ma tylko jeden bieg. Połączenie korby i tylnej piasty z łańcuchem sprawia, że obrót pedałów i tylnego koła są zsynchronizowane. Innymi słowy, to, czy i w którą stronę wehikuł pojedzie, zależy od odpowiednich ruchów rowerzysty. Poruszanie się na nim nie należy więc do łatwych. Taka konstrukcja ma jednak rzesze zwolenników i to od wielu dekad.
Zastosowanie i historia ostrego koła
Pozbycie się kilku istotnych, ale wcale nie niezbędnych części sprawia, że rower ostre koło jest znacznie lżejszy od pozostałych typów bicykli. Dzięki temu nadaje się on m.in. do kolarstwa wyczynowego. Specyficzna konstrukcja pozwala wyrobić w cykliście nawyk nieustannego pedałowania. To z kolei przydaje się podczas zawodów. Jest to szczególnie ważne podczas wielogodzinnych wyścigów szosowych.
Właśnie dlatego jazda na ostrym kole przyjęła się wśród kolarzy jednego z najpopularniejszych wyścigów świata – Tour de France. Na tego typu rowerach jeździli kolarze już podczas zawodów w 1907 roku. Co ciekawe, robili to mimo tego, że już wtedy budowano bardziej zaawansowane technicznie konstrukcje.
Ostre koła były używane w szosowych wyścigach kolarskich przez kolejne kilkadziesiąt lat. W XX wieku inaczej po prostu nie dało się zmniejszyć masy bicykla. Dopiero pod koniec stulecia pojawiły się, znane wcześniej głównie w armiach, lekkie materiały, takie jak karbon. Dzięki nim udało się zbić wagę rowerów do nieosiągalnych wcześniej wartości, dodając jednocześnie przerzutki i hamulce.
Mimo tego, że dziś najlżejsze rowery ważą nieraz mniej niż 5 kg (np. Merida Scultura Superlite o wadze 4,55 kg), ostre koła wcale nie wyszły z użytku. Przykładem zawodowców, którzy z nich korzystają, są kolarze torowi. Tego typu wehikuły wykorzystywane są także przez cyklistów rywalizujących w przejeżdżaniu jak najdłuższego dystansu w określonym czasie.
Profesjonalny charakter ostrego koła nie oznacza jednak, że trudno doświadczyć takiej jazdy. Jeśli chcesz, jak najbardziej możesz kupić taki rower. A jeśli nie chcesz wydawać pieniędzy, nic nie stoi na przeszkodzie, byś sam go stworzył. Nim zaczniesz majstrować przy jednośladzie, przeczytaj jednak, jak jeździ się na ostrym kole.
Jak jeździć na ostrym kole?
Na pozór jazda na ostrym kole nie wydaje się przesadnie trudna. Co bowiem może być trudnego w pedałowaniu do przodu i do tyłu? Wystarczy ruszać nogami w odpowiednią stronę. Na płaskiej drodze faktycznie nie jest to problem. Schody zaczynają się podczas zjeżdżania z góry. Cyklista musi rozważnie schodzić z prędkością, by nie nabrać niebezpiecznego rozpędu.
Brak tylnego hamulca w warunkach braku zagrożenia to i tak mniejszy kłopot. W przypadku pojawienia się czegoś na drodze (np. pieszego lub zwierzęcia), bardzo łatwo o wypadek. Ryzyko wypadnięcia przez kierownicę to dobry powód, by zainwestować w porządny kask i ochraniacze. Na ostrym kole takie wyposażenie nabiera dodatkowego znaczenia.
Z góry mówię, żeby nie traktować ostrego koła wyłącznie jako roweru dla profesjonalistów. Jazdy na nim może nauczyć się każdy człowiek. Jeśli masz ochotę sprawdzić, jak się na nim podróżuje, zacznij od prostych, płaskich tras. Najlepiej, by nie poruszało się po nich zbyt wielu ludzi. Załóż też komplet ochraniaczy.
Na koniec pozostaje Ci ćwiczyć do oporu. Przyzwyczajenie się do takiego bicykla zajmie Ci przynajmniej kilka dni. Nim jednak zdecydujesz się na zakup, rozważ wady i zalety tej konstrukcji. Ostre koło nie jest rowerem dla każdego.
Zalety i wady ostrego koła
Moim zdaniem największą zaletą ostrego koła jest mniejsza zawodność. W tym przypadku działa ta sama prawidłowość, co w przypadku wszelkich innych sprzętów. Mniejsza liczba części przekłada się na niższe ryzyko zepsucia się którejś z nich. Dbać trzeba przede wszystkim o odpowiednio sztywne połączenie łańcucha z zębatką.
Dla wielu osób plusem ostrego koła będzie też waga. Mały ciężar to ułatwienie nie tylko dla kolarzy. Po pierwsze na takim rowerze szybciej można osiągnąć zakładaną prędkość. Niska masa ma też znaczenie, na które profesjonaliści niekoniecznie muszą zwracać uwagę. Taki pojazd po prostu łatwiej przenieść. Docenią to zwłaszcza te osoby, którym przychodzi od czasu do czasu wnieść rower na któreś piętro.
Sam nie wiem, czy to dobre porównanie, ale mam wrażenie, że z ostrym kołem jednocześnie tak samo i odwrotnie niż z autem z ręczną skrzynią biegów. Wszystko zależy od kierowcy. Wielu ludziom daje to niemałą satysfakcję. Poczucie kontroli w takim rowerze jest większe niż w wehikule z przerzutkami. Z drugiej strony brak możliwości zmiany przełożeń sprawia, że jazda jest trudniejsza.
Wadą ostrego koła jest właśnie sama jazda. Trzeba się do niej przyzwyczaić i uważać. Myślę, że to rower głównie dla zaawansowanych cyklistów. Ktoś, kto zjadł zęby (ale oby ich nie stracił) na szusowaniu po lasach i górach, może pokusić się o zakup lub zbudowanie takiego roweru.
Jeśli jednak Twoje doświadczenie ogranicza się do przemierzania płaskich miejskich chodników, na razie odpuść sobie taki bicykl. Na początek spróbuj jazdy na prostszym modelu. Dzięki temu będziesz wiedział, jak mniej więcej zachowywać się w trudnych sytuacjach.
Od ostrego koła zaczęła się ewolucja rowerów. Choć przez dziesięciolecia powstały doskonalsze konstrukcje, ten typ pojazdu niezmiennie znajduje zastosowanie profesjonale. Jest też ceniony przez wielu amatorów. Jeżeli czujesz się na siłach, by spróbować jazdy na nim, jak najbardziej mogę Ci polecić ostre koło. Doświadczenia z przemierzania dróg na nim są zupełnie inne i warte przeżycia.
