Co to jest BLS? Pierwsza pomoc od podstaw

Zapewne niejednokrotnie słyszałeś skrót BLS. Jeśli nie, to całe szczęście, że się tu znalazłeś, bo takie pojęcia trzeba znać! Postanowiłem stworzyć tekst, który będzie dawką wiedzy dotyczącej pierwszej pomocy. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne to coś, co każdy z nas powinien mieć wykute na blachę! Jeśli wiedza uzyskana w szkole uleciała Ci z głowy lub chcesz sobie przypomnieć, jak udzielać pierwszej pomocy, to serdecznie zapraszam do lektury.

BLS – co to takiego?

Fajnie, że tu jesteś, bo zaraz dowiesz się czegoś bardzo ważnego. Czegoś, co może nawet uratować komuś życie. Mowa tutaj oczywiście o tajemniczo brzmiącym skrócie – BLS. Cóż takiego oznacza? Pochodzi on od angielskiego wyrażenia Basic Life Support. W języku polskim skrót ten rozwijamy do określenia Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne. Są to działania dotyczące pierwszej pomocy medycznej, w skład których wchodzą: rozpoznanie zatrzymania krążenia, pomoc w podtrzymaniu funkcji oddechowych czy ułożenie poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.

Podstawowe zabiegi resuscytacyjne jest w stanie wykonać każdy z nas i każdy z nas powinien je dokładnie znać. Nigdy nie wiadomo, kiedy takie umiejętności okażą się przydatne, ale z całego serca życzę Ci, abyś nigdy nie musiał wykazywać się ich znajomością. Co jakiś czas warto przypomnieć sobie zasady algorytmu BLS, ponieważ taka wiedza czasami ulatuje. Często jest tak, że uczymy się tego jeszcze w szkole podstawowej, a później w dorosłym życiu nie możemy sobie przypomnieć, ile ucisków trzeba zrobić.

Algorytm BLS – krok po kroku

Kiedy staniesz się świadkiem wypadku i dostrzeżesz osobę, która potrzebuje Twojej pomocy, nie zwlekaj ani chwili i działaj natychmiast. Pierwszym krokiem powinna być ocena bezpieczeństwa. Czy nic nie grozi Tobie ani osobie nieprzytomnej? Rozejrzyj się! Jeśli jest to wypadek samochodowy, może okazać się, że np. z baku wycieka paliwo, które może się podpalić. Jeśli poszkodowany zemdleje podczas przechodzenia przez pasy, także grozi to kolizją, a nawet wypadkiem z tragicznymi skutkami.

Gdy będziesz mieć pewność, że nie zagrażają Wam żadne czynniki zewnętrzne, możesz przejść do kolejnego kroku. Zobacz, czy osoba poszkodowana reaguje na Twoje słowa, czyli czy jest po prostu przytomna. Poklep ją delikatnie po twarzy, mów do niej bardzo głośno. Przy okazji zawołaj głośno o pomoc – niech ktoś jeszcze zaangażuje się w sytuację, jeśli jest taka możliwość. Będzie mógł np. zadzwonić po karetkę.

Jeśli osoba poszkodowana nie reaguje – sprawdź, czy oddycha. Połóż ją na plecach i nasłuchuj oddechu. Odchyl jego lub jej głowę do tyłu, delikatnie podnosząc brodę ku górze. Upewnij się, że nie ma w ustach nic, co utrudniłoby mu oddychanie. Jeśli nie słyszysz oddechu, zadzwoń po pomoc na pogotowie pod numer 999 lub na numer alarmowy 112. Jeśli ktoś przybył Ci z pomocą, niech on zadzwoni, a Ty czym prędzej przejdź do dalszych działań.

Czas na wykonanie ucisków na klatce piersiowej poszkodowanego. Polecam obejrzeć sobie instruktaże na YouTube, aby dokładnie wiedzieć, jak ułożyć dłonie i w którym miejscu. Oczywiście obejrzyj je teraz, a nie tuż przed akcją ratowniczą… Wykonaj osobie poszkodowanej 30 ucisków o głębokości około 5 cm, a w głowie nuć piosenkę Stayin’ Alive. Ma do tego idealny rytm! Po 30 uciśnięciach zbliż swoje usta do ust poszkodowanego i wykonaj dwa wdechy powietrza.

Wykonuj czynności aż do przyjazdu karetki. Możesz przerwać je wcześniej, ale tylko wtedy, jeżeli osoba poszkodowana odzyska przytomność. Co ciekawe (i bardzo ważne!), nieco inaczej przebiega BLS, gdy poszkodowanym jest małe dziecko. U niemowląt i małych dzieci po sprawdzeniu bezpieczeństwa miejsca i skontrolowaniu oddechu najpierw trzeba wykonać 5 wdechów do ust.

Kolejny krok to uciski klatki piersiowej. W przypadku niemowląt wykonuje się je dwoma palcami, a w przypadku kilkuletnich dzieci nadgarstkiem. U maluchów liczba uciśnięć także wynosi 30, a po każdej serii należy wykonać 2 wdechy, przy czym u niemowląt wdycha się powietrze równocześnie do ust i nosa.

Pozycja boczna ustalona

Jeśli po przeprowadzeniu pierwszych kroków algorytmu zorientujesz się, że osoba poszkodowana oddycha, musisz ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej. Co to oznacza? Wyprostuj ręce i nogi osoby poszkodowanej, która leży na plecach. Następnie którąś z rąk połóż w taki sposób, aby kąt w łokciu wynosił około 90 stopni, a dłoń leżała obok głowy. Drugą dłoń należy przyłożyć do przeciwnego policzka poszkodowanego.

Następnie trzeba zgiąć w kolanie nogę po tej samej stronie, po której znajduje się ręka trzymająca policzek. Wtedy delikatnie należy pociągnąć poszkodowanego za tę nogę i rękę, aby leżał na boku. Noga przy ziemi powinna być wyprostowana, a tuż przed nią powinna leżeć zgięta w kolanie kończyna. Dzięki temu osoba może swobodnie oddychać i nie zakrztusi się ewentualnymi wymiotami.

Kiedy przeprowadzić i kiedy przerwać RKO?

Resuscytacji krążeniowo-oddechowej nie trzeba wykonywać u każdego poszkodowanego. Jest ona konieczna tylko wtedy, kiedy rozpozna się u niego zatrzymanie krążenia. Oznacza to, że osoba po prostu przestała oddychać. Jeśli chodzi o zakończenie procesu, to może ono nastąpić w dwóch przypadkach. Jeśli poszkodowany zacznie oddychać, to wtedy natychmiast przerywamy, lub gdy przyjedzie karetka i opiekę nad poszkodowanym przejmą specjaliści.

Mam nadzieję, że nieco przypomniałem Ci zasady BLS i wiesz już dokładnie, co zrobisz, gdy znajdziesz się w takiej sytuacji. Oczywiście powtórzę się i powiem, że liczę na to, że ta wiedza nigdy nie będzie musiała być przez Ciebie wykorzystana. Jeśli jednak tak się zdarzy – stań na wysokości zadania!