Oszuści internetowi są coraz bardziej kreatywni i posuwają się niekiedy do okropnych rzeczy. Wszystko po to, aby wyłudzić dane czy pieniądze swojej ofiary. W ostatnim czasie mocno nasiliło się zjawisko rozsyłania podejrzanych linków, które mogą nieść szkody finansowe czy infekować sprzęt niebezpiecznymi oprogramowaniami. Dowiedz się, jak rozpoznać podejrzany link i jak uważać na siebie w sieci!
Jak rozpoznać podejrzany link?
Sami niemal każdego dnia przesyłamy linki osobom, z którymi rozmawiamy online. Dzielimy się newsami, piosenkami czy okazyjnymi ofertami zakupowymi. Kiedy podczas pobytu na witrynie własnoręcznie skopiujemy adres strony i prześlemy go znajomemu, nie ma powodów do obaw. Takie linki są całkowicie bezpieczne i niesamowicie usprawniają komunikację w sieci. Trzeba jednak uważać, w co się klika.
Pierwsza rzecz, na którą warto zwrócić uwagę, to sam początek linku. Powinien on zaczynać się od liter „https”. Może zdarzyć się, że zamiast tego zobaczysz bardzo podobny zestaw, ale bez ostatniej litery, czyli „http”. Ta ostatnia „s” to skrót od słowa „secure”, czyli „ochrona”. Brak zabezpieczenia linku może oznaczać, że kryje się pod nim coś niebezpiecznego.
Podejrzane są także linki, w których znajdują się nieistniejące słowa, losowe znaki, a ponadto zbitki liczb i liter są bardzo długie. Bezpieczne adresy stron są zwykle krótkie, zwięzłe i nie zawierają żadnych podejrzanych kodów. Poza tym warto zwracać uwagę na oznaczenie kraju, znajdujące się po kropce kończącej nazwę witryny. Hakerzy działają często globalnie, więc może się zdarzyć, że zamiast „pl” zobaczysz tam np. nieznane Ci skróty.
Kolejnym ostrzeżeniem może być miejsce, w którym otrzymasz link. Jeśli przyjdzie on do Ciebie w emailu od obcego nadawcy czy w wiadomości od znajomego, z którym od lat nie rozmawiasz, to znak, że może to być jakiś wirus. Czasami hakerzy podszywają się pod znane marki czy realne osoby, ale zwykle w nazwie mają jakąś literówkę lub inną zmianę, dzięki czemu szybko można to zidentyfikować. Bywa i tak, że linki przychodzą za pośrednictwem SMS-ów, a adresat podaje się np. za kuriera znanej firmy. Trzeba wtedy zweryfikować numer telefonu (często w sieci pojawiają się informacje, że nadawca z tym numerem to oszust) i przyjrzeć się linkowi. Bądźmy jednak szczerzy – nie ma takich sytuacji, w których w ogóle musielibyśmy klikać linki od kuriera. Są inne sposoby na śledzenie przesyłek.
Kiedy haker podszywa się pod inną osobę czy pracownika jakiegoś znanego ofierze przedsiębiorstwa, to mamy do czynienia z phishingiem. Pozytywnym aspektem tego rodzaju oszustwa jest to, że jeśli masz odpowiednią świadomość funkcjonowania w sieci, to możesz go uniknąć. Niestety nie każdy wie, że oszuści działają w taki sposób i bardzo często dają się nabrać. Dotyczy to szczególnie osób starszych.
Podejrzane linki – jakie są zagrożenia?
Skutków kliknięcia podejrzanego linku może być kilka. Jednym z najgorszych możliwych jest uzyskanie przez oszusta dostępu do internetowego konta bankowego ofiary. Może on wtedy wypłacić sobie wszystkie oszczędności i zrobić z nimi właściwie, co tylko chce. Czasami hakerzy piszą w wiadomościach, że dana osoba ma uregulować kilka złotych w ramach jakiegoś rachunku i w tej sposób otrzymują dane do logowania do konta.
Poza tym niebezpieczny link może zawierać w sobie mniej lub bardziej groźne dla sprzętu wirusy. Złośliwe oprogramowanie jest w stanie zainfekować zarówno komputer, jak i smartfon czy tablet. Kliknięcie podejrzanego adresu może wiązać się także z utratą osobistych danych. Przez taki link haker może zdobyć np. hasło do Twojego konta w serwisie społecznościowym i uniemożliwić Ci do niego dalszy dostęp. Oczywiście wszelkie dane osobiste może także wykorzystać w inny sposób, np. do kradzieży poufnych informacji.
Jak dbać o bezpieczeństwo w sieci?
Na szczęście istnieje wiele sposobów, dzięki którym możesz zwiększyć swoje bezpieczeństwo w sieci. Oto kilka z nich:
- Gdy otrzymasz wiadomość z jakimś linkiem (szczególnie podejrzanym) i nie masz pewności, od kogo on jest – NIE KLIKAJ! Wystarczy zignorować taką wiadomość, wrzucić ją do spamu czy zablokować danego użytkownika, aby nie paść ofiarą przestępcy;
- Podczas robienia zakupów online z nieznanych Ci wcześniej sklepów, korzystaj jedynie z zaufanych systemów płatności. Jeśli cokolwiek wzbudza Twoje wątpliwości, to nie loguj się do swojego konta bankowego;
- Nie pobieraj żadnych załączników, które otrzymasz w emailach tajemniczego pochodzenia. Może kryć się w nich złośliwe oprogramowanie;
- Nie reaguj na wiadomości z linkami na swoich kontach na Instagramie czy Facebooku. Czasami hakerzy podszywają się pod przedstawicieli serwisów społecznościowych i grożą, że profil użytkownika może zostać zablokowany, jeśli ten nie poda swoich danych logowania. To oszustwo!;
- Zainstaluj program antywirusowy na swoim sprzęcie. Czasami może on ostrzec Cię o czyhającym pod jakimś linkiem niebezpieczeństwie.
Co zrobić po kliknięciu podejrzanego linku?
Zanim zdradzę Ci, co musisz zrobić, jeśli klikniesz podejrzany link, to jedną rzecz warto zrobić już teraz. Utwórz kopię zapasową swoich danych i powtarzaj to regularnie, kiedy na Twoim sprzęcie zbierają się kolejne pliki i dokumenty. Dzięki temu nawet po groźnym ataku hakerskim nie utracisz ważnych dla siebie zdjęć czy nagrań.
Po kliknięciu podejrzanego linku trzeba jak najszybciej odciąć urządzenie od łącza internetowego. Jeśli pod adresem kryło się jakieś niebezpieczne oprogramowanie, jego pobieranie szybko się zakończy. Zaloguj się do swojego banku na innym urządzeniu i zmień dane logowania. To samo zrób w dalszej kolejności z kontami w serwisach społecznościowych. Następnie poddaj urządzenie skanowaniu i najlepiej byłoby, gdybyś przywrócił w nim ustawienia fabryczne. Jeśli mimo wszystko zauważysz jakiekolwiek szkody, to warto zgłosić sprawę na policję.
Życzę Ci, abyś nigdy nie padł ofiarą phishingu. Zapewne spotkasz się z takimi próbami, bo to bardzo popularna wśród internetowych oszustów praktyka. Pamiętaj, aby zawsze zachowywać ostrożność w sieci. Jeśli nie masz 100% pewności co do danego linku – NIE KLIKAJ!
