Kim jest niezwykle popularny właściciel tak dużych firm jak SpaceX, Tesla czy The Boring Company? Dla rzeszy ludzi na świecie Elon Musk jest bezkonkurencyjny w dziedzinie biznesu i pracy. Dla jego przeciwników szaleniec, który z każdym kolejnym działaniem udowadnia, że nie ma rzeczy niemożliwych. Można mu wiele zarzucić, jednak trzeba przyznać, że Musk to jeden z najbardziej znanych ekscentrycznych celebrytów w dzisiejszym świecie. Na czym polega jego sukces?
Życiorys
Elon Musk urodził się w RPA w 1971 roku w południowoafrykańskiej Pretorii, jako syn inżyniera Errola Muska i modelki oraz dietetyczki Maye Musk. Co ciekawe, od najmłodszych lat zmagał się on z zespołem Aspergera, przez co często był szykanowany w szkole, a raz nawet dotkliwie pobity. Nie jest to jednak zaskoczeniem. Wielu znanych w świecie biznesu i nauki ludzi nie miało zbyt wielu przyjaciół w dzieciństwie. Przykładem może być choćby wybitny fizyk Stephen Hawking. W wieku 12 lat młody Elon dostał swój pierwszy komputer i nauczył się podstaw programowania. Wraz z rozwijaną umiejętnością jako nastolatek stworzył swoją pierwszą grę Blastar. Prosty program został wtedy sprzedany za 500 dolarów.
Młodość i początki kariery
Jako siedemnastolatek, aby uniknąć służby wojskowej, przeniósł się do krewnych jego matki do Kanady. Tam pracował na farmie oraz w tartaku, a niedługo później w dziale IT kanadyjskiego banku. Niedługo później dostał się na studia w Pensylwanii, gdzie na miejscowym uniwersytecie otrzymał tytuł licencjata z ekonomii oraz fizyki. Później Musk dostał się na fizykę do prestiżowego uniwersytetu Stanforda, jednak porzucił je zaledwie po dwóch dniach na rzecz założonej wraz z bratem Kimbalem firmy Zip2. Firma zajmowała się oprogramowaniem komputerowym i wydała internetowy przewodnik firmie wydawniczej. Niedługo później w wyniku konfliktu z zarządem przedsiębiorstwo zostało kupione przez firmę komputerową Compaq, zajmującą się głównie produkcją laptopów i komputerów. Na początku XXI wieku została wykupiona przez giganta elektronicznego HP. Za sprzedaż młody biznesmen otrzymał 22 mln dolarów, co wystarczyło mu na wystartowanie z kolejnym pomysłem – X.com.
Kolejny biznes milionera opierał się na świadczeniu usług finansowych za pomocą internetu. W krótkim czasie firma przekształciła się w bank internetowy, który szybko osiągnął imponujący sukces. Dzięki fuzji z konkurencją firmą Confinity, która została założona przez trzech przyjaciół w Dolinie Krzemowej, Musk stał się współwłaścicielem jednego z najbardziej intratnych produktów w branży finansów internetowych – PayPala. Był to oryginalnie pomysł założycieli Confinity, jednak to Musk skupił się najbardziej na tym projekcie. Okazało się to niezwykle opłacalne. Chwilę później firma zmieniła nazwę właśnie na PayPal i w 2002 roku została wykupiona przez giganta zakupów internetowych – eBaya. W tamtym czasie Musk został zdegradowany z roli dyrektora firmy w wyniku konfliktu z resztą zespołu. Pozostał jednak w zarządzie do momentu sprzedaży firmy. 17 lat po tym zajściu ekscentryczny miliarder wykupił od firmy domenę X.com, argumentując przy tym, że ma dla niego wartość sentymentalną.
SpaceX – podróż na Marsa
W 2002 roku 30-letni Elon Musk zakłada firmę SpaceX, dzięki której usłyszał o nim cały świat. Dzięki zyskom z poprzednich firm wizjoner postanowił podbić rynek przemysłu kosmicznego. Za główny cel przedsiębiorstwa wyznaczył wielokrotnie tańsze wyniesienie rakiety na orbitę. Dodatkowo stworzenie statku, który umożliwi ludziom, dostanie się na… Marsa. Do dotychczasowych projektów firmy zaliczana jest produkcja rakiet z serii Falcon. Pierwszy udany lot pojazdem kosmicznym na orbitę okołoziemską odbył się w 2008 roku. Była to pierwsza rakieta prywatnej firmy, która tego dokonała, jednocześnie umieszczając satelitę na orbicie. Kolejnym projektem są statki Dragon, których głównym zadaniem jest dostarczanie zaopatrzenia oraz przetransportowanie załogi do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W 2020 roku po raz pierwszy rakieta Falcon 9, dołączona do statku załogowego Dragon, pomogła dotrzeć trójce astronautów na znajdującą się na orbicie stacje.
Na czym polega fenomen SpaceX?
Musk dzięki założeniu o budowie rakiet wielokrotnego użytku skupia działania swoich pracownik wokół zmniejszania kosztów związanych z ich startem. Jest to bardzo nowatorskie podejście na rynku, jako firmy prywatnej. Wysłanie tego typu pojazdów kosmicznych dotychczas wiązało się z ogromnym obciążeniem finansowym przy sporym ryzyku niepowodzenia. Wszystkim znane są wielkie wypadki jak np. katastrofa Challengera z 1986 roku. W związku z tym SpaceX skupia się na budowie urządzeń wielokrotnego użytku, co w konsekwencji spowoduje zaoszczędzenie milionów dolarów.
Do tej pory z tym założeniem firma wypuściła na rynek m.in. silnik Merlin oraz Raptor. Merlin jest jednokomorowym silnikiem, zasilanym ciekłym tlenem i naftą. Nadaje się do wielokrotnego użytku i jest używany we wszystkich modelach rakiet typu Falcon. W 2018 roku firma ogłosiła rozwijanie silnika Raptor. W przeciwieństwie do Merlina jest on zasilany ciekłym metanem, który ma znaleźć zastosowanie między innymi w lotach na Marsa. Ponadto przedsiębiorstwo szuka innych konwencjonalnych źródeł energii do wykorzystania w swoich urządzeniach. Jednym z projektów, który miał za zadanie odzyskiwanie stopów rakiet poprzez ich powrót na miejsce startu lub do wyznaczonego lądowiska na sile własnego silnika, jest Grasshopper (ang. konik polny). Dzięki niemu Falcone 9, która w 2020 roku towarzyszyła astronautom ISS, wylądowała w całości po locie na statku odgrywającym rolę lądowiska.
Najgłośniejszą inwestycją i pomysłem Elona Muska jest zbudowanie statku, którym ludzie mogliby podróżować na Marsa. Projekt Starship (ang. statek kosmiczny) zakłada skonstruowanie ciężkiego pojazdu kosmicznego o długości 118 m, gotowego przewieźć nie tylko ludzi, ale też balast. Dodatkowo SpaceX zakłada wykorzystanie statku do szybszego przemieszczania się między różnymi miejscami na Ziemi. Ponadto ma rakieta ma usprawnić podróże na Księżyc oraz w przyszłości na inne planety Układu Słonecznego. Statek będzie wykonany ze stali nierdzewnej i wyposażony w silnik z serii Raptor. Co ciekawe, wizjoner argumentuje podbój kosmosu jako sposób na przetrwanie rasy ludzkiej.
Tesla – innowacja na rynku motoryzacji
Mimo że to Elon Musk jest kojarzony bezpośrednio jako założyciel Tesli, nie jest to prawdą. Tesla Motors została założona przez dwóch amerykańskich inżynierów Martina Eberharda i Marca Tarpeninga w 2003 roku w Kalifornii. Dopiero po pół roku dołączył do nich pochodzący z RPA Musk. Od początku swojej działalności oferuje swoim klientom panele słoneczne oraz samochody elektryczne. Nazwa firmy to nazwisko słynnego chorwackiego wynalazcy Nikoli Tesli, który opracował technikę przesyłu prądu przemiennego, czym zrewolucjonizował rynek energetyczny. Podobnie stało się z samą firmą.
Przez pierwsze lata przedsiębiorstwo nie prosperowało zbyt sprawnie, co doprowadziło do objęcia przez Muska w 2008 roku stanowiska dyrektora generalnego. Problemy firmy jednak nie skończyły się na wyznaczeniu nowego lidera. W tym samym roku do mediów wyciekła informacja o całościowym kapitale firmy, który miał wtedy wynosić około 9 milionów dolarów. Nowy szef postanowił zrobić wszystko, aby wykryć źródło przecieku, np. infiltrował maile pracownicze. Firma stanęła na skraju bankructwa i jedynie dzięki pożyczce od rządu Stanów Zjednoczonych udało się jej odbić od dna. Często do tego czasu wraca sam Musk, mówiąc, że spał w tamtym czasie na taśmie produkcyjnej jedynie 2-3 godziny dziennie.
Sytuacja zmieniła się dzięki zmianie strategii biznesowej Tesli. Początkowo zakładano budowę maszyn przeznaczonych jedynie dla zamożnych klientów, którzy w ten sam sposób finansowaliby badania i dalszy rozwój technologii elektronicznych samochodów. Elon Musk postanowił odejść od tego założenia i rozpoczął projektowanie pojazdów na skalę masową w cenach bardziej dogodnych dla przeciętnego użytkownika. Dlaczego poza tym Tesla odniosła na rynku motoryzacyjnym taki sukces? Przez wiele lat design pojazdów elektrycznych zakrawał na ten znany z filmów science fiction, co nie wzbudzało wielkiego zainteresowania. Tesla poszła po rozum do głowy i zdecydowała się na dobrze znane wszystkim rozwiązania projektowe. Od tamtego czasu Tesla wyprodukowała wiele modeli aut elektrycznych, które z każdym rokiem cieszą się coraz większą popularnością.
Inne firmy
Poza działalnością SpaceX czy Tesli Musk posiada inne firmy, takie jak np. Neuralink, Thud, The Boring Company czy OpenAI. Dzięki temu swoją działalność poszerzył o badania nad sztuczną inteligencją czy szukanie przeciwdziałań dotyczących ocieplania się klimatu. Neuralink to firma zajmująca się rozwiązaniami AI w neurotechnologii, której Musk jest współzałożycielem. Przedsiębiorstwo od lat obserwuje zastosowania urządzeń, które pomogłyby połączyć zalety sztucznej inteligencji z pracą ludzkiego mózgu. Wydaje się zatem, że rzeczywistość znana z produkcji science fiction nie jest jednak tak odległa.
Ostatnim głośnym zakupem Muska stał się Twitter. Sam Elon jest aktywnym członkiem serwisu od wielu lat i swoją decyzję argumentował dbaniem o wolność słowa, którą pragnął przywrócić. Wizjoner założył także fundację pod własnym nazwiskiem, zajmującą się badaniami w dziedzinie pediatrii i odnawialnych źródeł energii. Dodatkowo pracuje z organizacjami działającymi w obrębie ochrony klimatu.
Życie prywatne
Tutaj podobnie jak w biznesie życie ekscentrycznego miliardera obfituje w liczne zawirowania. Ostatnim wydarzeniem z życia prywatnego były narodziny jego syna ze w związku z młodą piosenkarką Claire Boucher, znaną fanom pod pseudonimem Grimes. Para nazwała nowego członka rodziny X AE A-XII Musk, co wywołało burzę w mediach. Urodzona w 2021 roku córka Elona nosi równie unikalne imię: Exa Dark Sideræl, które odnosi się do tajemniczych i niezbadanych zakątków kosmosu.
Poza związkiem z Grimes miliarder był związany z Justin Musk, z którą ma piątkę synów. Kolejną jego partnerką była brytyjska modelka i aktorka Talulah Railey, z którą był żonaty najpierw 2012 roku, jednak para ponownie wzięła ślub w 2013 roku. Rozwiedli się po raz drugi w 2016, po czym Musk był na krótko związany z byłą żoną Johnnego Deppa – Amber Heard. Po tej krótkiej relacji do dziś pozostaje w związku z Grimes, z którą można go zobaczyć na takich wydarzeniach jak kontrowersyjna Met Gala.
Podobnie jak innym gigantom technologicznym, takim jak Steve Jobs (twórca Apple) czy Mark Zuckerberg (współtwórca Facebooka), nie można odmówić Muskowi wizjonerstwa i skłonności do pracoholizmu. Ale być może trzeba być nieco szalonym, żeby osiągnąć tak olbrzymi sukces.