ADHD to zaburzenie, które kojarzy się przede wszystkim z niesfornymi dziećmi w wieku szkolnym. Niestety niewiele osób zdaje sobie sprawę, że problem ten dotyka także dorosłych i może poważnie uprzykrzać codzienne życie. Na szczęście świadomość ludzi powoli rośnie, więc postanowiłem dołożyć do tego własną cegiełkę. Dowiedz się, jakie są objawy ADHD u dorosłych, jak się zdiagnozować, jak to leczyć i dlaczego w ogóle dochodzi do takich zaburzeń!
ADHD u dorosłych – objawy
ADHD oznacza zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Oto najczęstsze objawy świadczące o tym zaburzeniu u dorosłych:
- Bardzo zmienny nastrój;
- Kłopoty ze skupieniem się na wykonywanej czynności;
- Skłonność do rozpraszania się i tracenia koncentracji;
- Brak finalizacji podejmowanych projektów i zadań;
- Porzucanie zadań w trakcie realizacji;
- Słaba organizacja czasu, brak umiejętności planowania dnia;
- Kłopoty z wykonywaniem obowiązków w pracy czy na uczelni;
- Impulsywne zachowania;
- Rozdrażnienie i nadmierna ruchliwość;
- Zapominanie i zapodziewanie przedmiotów;
- Kłopoty w związkach i innych relacjach;
- Niskie poczucie własnej wartości.
Jak widzisz, ADHD to nie tylko nadpobudliwość ruchowa, ale zaburzenie, które wpływa na wiele obszarów życia, nawet tego emocjonalnego. Osoby chore bardzo często mają kłopoty z organizacją, borykają się z problemami w pracy i nie są w stanie pielęgnować relacji z bliskimi. Wszystko ich rozprasza, przerywają jedno zadanie na rzecz innego, a finalnie nie wykonują prawidłowo żadnego z nich.
Jak zdiagnozować ADHD u dorosłych?
Diagnoza ADHD u dorosłych to nie taka prosta sprawa. Niestety w tym przypadku nie wystarczy pójść np. na badanie krwi i odczytać wyniki. Proces składa się z kilku etapów i jest czasochłonny. Często bywa też tak, że psychiatrzy czy psychologowie nie proponują nawet podjęcia diagnozy ADHD. To niezbyt popularny temat w Polsce, a ponadto objawy często myli się z innymi zaburzeniami. Pacjent wie, że coś nadal jest nie tak, gdy leczenie na inne schorzenia nie przynosi rezultatów. Mimo wszystko można znaleźć specjalistów z zakresu ADHD w Polsce i z ich pomocą podjąć odpowiednie kroki.
Pierwszym etapem diagnozy jest wywiad z psychiatrą czy psychologiem, który stwierdza potrzebę skierowania na dalsze badania. Następnie trafia się na spotkanie z psychiatrą, który przeprowadza pacjentowi test osobowości, prowadzi z nim długą rozmowę i wykonuje inne potrzebne testy. Taka wizyta może trwać nawet kilka godzin. Czasami biorą w niej udział także osoby z otoczenia osoby diagnozowanej. Rodzice mogą na przykład opowiedzieć o tym, jak ich dziecko zachowywało się, gdy było małe. Po testach i wywiadzie specjalista wie już, czy osoba ma ADHD i z jakim natężeniem ono występuje.
Może dojść jeszcze do trzeciej wizyty, podczas której psychiatra ustali zasady procesu leczenia. Często ma to miejsce już przy okazji poprzedniego spotkania, ale nie zawsze. Jeśli podejrzewasz u siebie ADHD, nie diagnozuj się samodzielnie, ale zwróć się do specjalistów. Tylko poprzez wykonanie odpowiednich testów jesteś w stanie wiedzieć, czy masz to schorzenie. Jeśli tak jest, to koniecznie trzeba wdrożyć leczenie. A jak ono wygląda?
Leczenie ADHD – krok po kroku
W leczeniu ADHD powinno łączyć się psychoterapię z przyjmowaniem leków stymulujących. Zarówno rodzaj terapii, jak i typ oraz dawki leków musi dopasować specjalista. Ze względu na to, że tak mało mówi się o tym schorzeniu u dorosłych, trzeba dbać o to, aby jak najwięcej się o tym dowiedzieć. Z istoty problemu powinni zdawać sobie sprawę także bliscy pacjenta, z którymi żyje on na co dzień. Połączenie tych wszystkich metod bardzo mocno poprawia komfort pacjenta, a efekty przychodzą dość szybko. Osoba z ADHD zauważa znaczne poprawienie koncentracji czy mniejsze rozdrażnienie.
Do czego prowadzi nieleczone ADHD?
Nieleczenie ADHD niesie ze sobą sporo negatywnych konsekwencji. Dotykają one i pacjenta, i osób z jego otoczenia. Przez problemy ze skupieniem pojawiają się kłopoty w pracy czy na studiach. W wyniku braku wypełniania swoich obowiązków może dojść nawet do utraty pracy czy wyrzucenia z uczelni. Przez wybuchowość i rozdrażnienie można stracić ważne w życiu osoby i zepsuć relacje, na których pacjentowi zależy. Ponadto warto zdawać sobie sprawę z tego, że osoby z ADHD mają skłonność do różnego rodzaju uzależnień. Mogą nadmiernie spożywać alkohol czy inne substancje, a skutków takiego postępowania chyba nie muszę tutaj szerzej omawiać.
Przyczyny ADHD
ADHD to schorzenie wynikające z genetyki, więc można je dziedziczyć po innych członkach rodziny. Dziecko rodziców z ADHD ma bardzo duże szanse na przejawianie takich samych objawów. Zdarzają się także przypadki, kiedy nikt w rodzinie nie ma ADHD, a mimo tego u pacjenta diagnozuje się schorzenie. Może to wynikać m.in. z tego, jak rozwijała się ciąża (alkohol czy stres u matki) czy z nieprawidłowego rozwoju mózgu.
Mimo że ADHD kojarzy się przede wszystkim z dziećmi, to pamiętaj, że nie jest niczym dziwnym ani krępującym, gdy schorzenie diagnozuje się u dorosłych. Zdefiniowanie problemu i odpowiednie sposoby leczenia są w stanie znacznie podnieść komfort życia pacjenta, dlatego jeśli tylko masz jakieś objawy ADHD, to koniecznie skonsultuj to ze specjalistą.