Internet to niesamowite narzędzie, które wykorzystywane jest do codziennych aktywności przez społeczeństwo na całym świecie. Niestety, wykorzystują go również oszuści, tzw. scamerzy. Poniżej omówię, co to jest scam oraz co robić, aby nie wpaść w pułapkę internetowych krętaczy.
Scam – co to?
Współcześnie każdy bez większych przeszkód może mieć dostęp do internetu. Oszustwo w sieci to chleb powszedni, z którym muszą walczyć wszyscy, aby nie dać sobie wyczyścić portfela. Jak zapewne dobrze wiesz – na świecie nie ma nic za darmo. Nie raz, my użytkownicy internetu, się o tym przekonaliśmy, dlatego uczmy się na błędach. Ale do rzeczy. Czym jest ten nieznośny scam? Odpowiadając krótko i zwięźle, jest po prostu oszustwem w internecie.
W dzisiejszych czasach bronią stał się zwykły telefon. Cyberprzestępcy atakują nie tylko zwykłych użytkowników, ale również strony rządowe, konta celebrytów czy też firm. Scammerem nazywa się internetowego przestępcę, który oszukuje poprzez sklepy internetowe, maila, a nawet wiadomości SMS.
Jak dokładnie wygląda scam?
W internecie roi się od oszustów, którzy atakują w różnorodny sposób. W jakiej postaci najczęściej nadziejesz się na scamerów? Najpopularniejszą metodą działania cyberprzestępców jest phishing, czyli wyłudzanie danych do włamania się na konta bankowe.
Posiadanie konta na Facebooku jest już normą. Warto mieć jednak na uwadze, że rozrywkowy portal to także świetne miejsce dla oszustów, którzy potrafią wykorzystać nieuwagę użytkowników. Założenie konta jest banalnie proste. Wystarczy posiadać maila, tylko tyle potrzebujesz do stworzenia profilu. Na portalach społecznościowych scamerzy próbują przejąć Twoje dane do wyczyszczenia Twojego konta bankowego do suchej nitki. Mogą zrobić to za pośrednictwem profilu znajomego, któremu zhakowali konto. Wówczas scammer będzie wysyłał zapytanie o przelanie mu pieniędzy za pośrednictwem BLIK-a. Jest to najczęstsza forma wyłudzenia pieniędzy.
Mogłoby się wydawać, że Instagram to portal do wrzucania ładnych zdjęć i momentów, które są dla Ciebie warte uwagi. No i tak jest, jasne! Ale w całej tej niewinności pięknych momentów powstają tzw. boty, czyli wygenerowane profile osób, które nie istnieją. Scammerzy kradną zdjęcia i podszywają się pod różnych ludzi. Najczęściej są to pornograficzne boty, które na swoim profilu mają załączony link do stron z pornografią, za którą trzeba zapłacić. Nie daj się chwili pokusy, bo będzie Cię to słono kosztować!
Wiadomość SMS i E-mail
Cyberprzestępcy działają także poprzez wiadomości SMS oraz maila. Podszywają się np. pod firmę kurierską i wraz z wiadomością przesyłają link, który służy im do pobrania Twoich danych, z którymi zapewne domyślasz się, co chcą zrobić.
Sklepy internetowe
Zakupy internetowe to jedno z korzystniejszych i wygodniejszych usług, które oferuje internet. E-commerce jest coraz częściej wybierany, a klienci cieszą się z dużych zniżek, które oferują sklepy online. No dobra, a gdzie tutaj scamerzy? Stworzyć swoją stronę internetową może tak naprawdę każdy. Cyberprzestępcy korzystają z tej możliwości i tworzą strony z nieistniejącymi sklepami. Hasła z ceną -90% przyciągną uwagę niejednego internauty. Musisz tylko wiedzieć, że żaden przedsiębiorca nie pozwoliłby sobie na brak zysku poprzez aż tak drastyczne obniżanie cen swojego towaru.
Jak uniknąć oszustwa w sieci?
Oszustwa w internecie to codzienność i mogą spotkać zarówno mnie, jak i Ciebie. Jak nie dać się zmanipulować? W jaki sposób uważać i nie dać się cyberprzestępcom?
Bądź czujny – zazwyczaj ludzka intuicja podpowiada, gdy coś jest nie tak. W internecie jednak nie jest tak prosto odróżnić, z czym i z kim masz do czynienia;
Nie podawaj swoich danych – nie podawaj żadnych danych poufnych, haseł, PIN-ów itp. Jeśli na Facebooku Twój dobry znajomy poprosi Cię o pożyczenie pieniędzy, skontaktuj się z nim w celu potwierdzenia, że jest w potrzebie;
Nie klikaj w linki z nieznanych źródeł – jeśli nie wiesz skąd otrzymałeś linka, absolutnie w niego nie klikaj. Zainfekowane URL-e zazwyczaj nie prowadzą do żadnej konkretnej witryny, jednak ich kliknięcie może spowodować ściągnięcie złośliwego oprogramowania, a co za tym idzie – przechwycenie przez rabusiów Twoich poufnych danych;
Zgłaszaj konta scamerów i boty – pomóż zadbać o bezpieczeństwo w internecie i jeśli zauważysz podejrzaną stronę lub profil na social mediach, koniecznie je zgłoś;
Sprawdzaj wiarygodność – każda firma, nawet sklep online, musi posiadać swój numer KRS (Krajowy Rejestr Sądowy). Na stronie internetowej Ministra Sprawiedliwości dostępna jest wyszukiwarka, która pozwoli sprawdzić, czy dany sklep jest prawdziwy.
Ustaw silne hasło – ważnym aspektem jest także ustawienie lub zmienienie swojego dotychczasowego hasła. Najlepiej, aby nie był to banalny ciąg liczb lub liter z datą Twoich urodzin albo imię Twojego psa. Stwórz kilka silnych haseł, które będziesz używał na portalach społecznościowych, do logowania na skrzynkę pocztową oraz do banku na stronie internetowej. Hasło powinno składać się z wielkich i małych liter, znaku specjalnego np. kropki lub przecinka oraz cyfr. Jeśli nie masz dobrej pamięci do haseł, zapisz je w swoim notesie. Nigdy nie zapisuj haseł na pulpicie lub w smartfonie.
Scam może pojawić się wszędzie, dlatego bądź czujny zawsze, gdy dostaniesz powiadomienie, maila lub zobaczysz podejrzaną stronę internetową z nieznanych Ci źródeł. W internecie nie ma miejsca na bezgraniczne zaufanie.
Co zrobić, gdy zostałem ofiarą scammera?
W przypadku kiedy scamerowi uda się wyciągnąć od Ciebie dane, zabezpiecz swój dowód, karty bankowe, a jeśli możesz, zmień hasło do profilu portalu, na którym doszło do cyberataku. Powiadom o tym policję i postępuj zgodnie ich zaleceniami. Zachowaj spokój i czekaj na dalszy rozwój sytuacji.
Cyberprzestępcy szukają coraz nowszych możliwości do oszukiwania ludzi w internecie. Pilnuj, abyś nie dopuścił do zostania kolejną ofiarą scammera, bo możesz nie odzyskać straconych pieniędzy z konta.