Zastanawiasz się, jak w prosty sposób radzić sobie ze stresem, zwiększyć witalność, zmniejszyć uczucie zmęczenia lub poprawić funkcje seksualne? Odpowiedzią na to są adaptogeny, czyli naturalne substancje roślinne znane od wieków w medycynach ludowych na całym świecie. Jeśli jeszcze o nich nie słyszałeś, z tego wpisu dowiesz się, jakie zioła mogą pomóc Ci w poprawie stanu zdrowia. Wybrałem 10 z nich, by pomóc Ci wybrać te, których działanie polepszy jakość Twojego życia.
Czym są adaptogeny?
Dobre samopoczucie i zdrowie jest tym, co każdy z nas chciałby mieć codziennie. Wśród różnych sposobów na jego osiągnięcie interesującym, a przy tym naturalnym są adaptogeny. Pod tą nic niemówiącą nazwą kryją się naturalne substancje pochodzenia roślinnego i grzybicznego. Co ważne, ich zażywanie nie jest jednym z tych cudownych sposobów oferowanych przez szarlatanów, którzy odkryli starożytny zwój wygrzebany w piramidzie. Ze starożytnością adaptogeny mają wspólnego tyle, że od tego czasu są znane i stosowane przez mieszkańców Indii, Chin i innych ludów Dalekiego Wschodu. Oprócz roślin i grzybów z Azji istnieją także adaptogeny europejskie i amerykańskie.
Adaptogeny poprawiają różnorodne funkcje organizmu. Dzięki nim polepszyć można funkcje poznawcze, zredukować stres i dodać sobie sił witalnych. Rośliny wykazujące właściwości adaptogenne pomagają także w budowaniu odporności układu nerwowego oraz optymalizują działanie układu krwionośnego i moczowego. Dodatkowy bonus mają mężczyźni. Stosowanie substancji adaptogennych podwyższa poziom testosteronu i poprawia libido.
Roślin o cechach adaptogennych jest kilkanaście. Najbardziej znaną spośród nich jest żeń-szeń. Innymi często wykorzystywanymi ziołami są różeniec górski, kordyceps chiński i szczodrak krokoszowaty. Każda roślina adaptogenna działa w odmienny sposób. Wypisane przeze mnie powyżej korzyści płynące z ich używania to tylko przykłady. Z powodu bardzo odmiennego działania każdego adaptogenu termin ten nie został oficjalnie przyjęty w świecie naukowym. Nie oznacza to jednak, że w ogóle ich nie zbadano. Znane od wieków właściwości niektórych roślin są poddawane badaniom klinicznym od lat 40. XX wieku.
Działanie adaptogenów
Aby w pełni opisać działanie adaptogenów, muszę odwołać się do wpływu konkretnych roślin na organizm człowieka. Opiszę Ci działanie 10 roślin, które możesz wykorzystać do poprawy swojego ogólnego stanu zdrowia. Jeśli cierpisz na jakieś konkretne przypadłości, wśród tego typu roślin leczniczych znajdziesz też takie, które pomogą Ci się z nimi uporać.
Żeń-szeń indyjski
Popularny także i w Polsce żeń-szeń indyjski, znany też pod nazwą witania ospała lub ashwagandha, to roślina, której korzeń wykorzystywany jest do obniżania poziomu cukru we krwi i poprawy pamięci. Jego zażywanie pozwala również lepiej radzić sobie w sytuacjach stresowych. Dzięki niemu można też spowolnić proces starzenia się skóry. Ekstrakt z żeń-szenia możesz łykać jako suplement diety. Jest sprzedawany w kapsułkach lub w formie sproszkowanej. W tym drugim przypadku pije się go po zmieszaniu z wodą.
Kordyceps chiński
W przeciwieństwie do żeń-szenia kordyceps chiński nie jest rośliną, lecz grzybem. Występuje tylko w jednym miejscu na Ziemi, jakim jest Wyżyna Tybetańska. Z jego pomocą możesz poprawić działanie swojego układu odpornościowego i oddechowego. Grzyb ten polepsza też krwioobieg. To też właśnie jedna z tych substancji, która podwyższa poziom testosteronu.
Różeniec górski
Roślina ta będzie dla Ciebie dobra, jeśli zechcesz zredukować poziom stresu lub po prostu się wyciszyć. Może ona poprawić też Twój nastrój, ponieważ stymuluje wydzielanie serotoniny, popularnie zwanej hormonem szczęścia. Napary z różeńca górskiego (rhodiola rosea) lub suplementacja w formie tabletek mogą zmniejszyć też uczucie zmęczenia. Rośnie na wielu obszarach Eurazji, w tym w Polsce, ale wyłącznie w Sudetach i Karpatach. Jest jednak gatunkiem chronionym, przez co jego zbieranie jest zakazane.
Żeń-szeń syberyjski
Podobny w działaniu do różeńca górskiego syberyjski żeń-szeń (eleutherococcus senticosus). Oprócz właściwości uspokajających ma też pobudzające. Odporność na stres idzie tu w parze z poprawą pamięci i koncentracji. Jest to możliwe dzięki temu, że syberyjski żeń-szeń poprawia przepływ krwi do mózgu. Tak jak odmiana indyjska może być spożywany w formie sproszkowanej, po dodaniu do wody.
Szczodrak krokoszowaty
Działanie szczodraka krokoszowatego można porównać do wypicia napoju energetycznego. Zawarte w nim substancje poprawiają także wydolność organizmu i przemieszczanie się czerwonych krwinek. Roślina ta reguluje też poziom cukru we krwi i pracę serca, redukując tym samym ryzyko rozwoju arytmii. Jest to następny adaptogen poprawiający funkcje seksualne.
Pieprzyca peruwiańska
Z andyjskiej pieprzycy również wyciąga się ekstrakty poprawiające libido. Oprócz tego korzeń macy (jak jest też nazywana ta roślina) poprawia jakość nasienia u mężczyzn. Przydaje się też kobietom w okresie menopauzy, ponieważ zmniejsza jego nieprzyjemne objawy, takie jak uderzenia gorąca. Pieprzyca peruwiańska ma też dobroczynny wpływ na nerwy, łagodząc stres.
Święta bazylia
Znana od wieków tulsi, jak też jest określana, zawiera kwas ursolowy, dzięki któremu wzrasta masa mięśniowa. Inny jej korzystny wpływ na sylwetkę to przyspieszanie spalania tkanki tłuszczowej i spowalnianie procesu starzenia się skóry. Ekstrakt ze świętej bazylii (w postaci proszku lub tabletek) zwiększa też zdolności intelektualne.
Bakopa drobnolistna
Napar z bacopa monnieri (drobnolistnej) to dobry sposób na zmniejszenie poziomu stresu i zwiększenie poziomu energii. Oprócz tego roślina ta poprawia pamięć. Znana jest przede wszystkim w medycynie indyjskiej. Mężczyźni powinni jednak na nią uważać. Badania wykazały, że zmniejsza ruchliwość plemników. Lepiej więc wybrać inną roślinę o podobnych właściwościach wspomagających witalność i redukujących stres.
Traganek
Astragalus, czyli traganek jest kolejną rośliną, która ma dobroczynny wpływ na wygląd i witalność. Badania naukowe wykazały, że suplementacja traganku spowalnia starzenie się organizmu. Wzmacnia on też układ odpornościowy i poprawia krążenie. Traganek przydaje się także w przypadku problemów z nerkami i stanami zapalnymi.
Cytryniec chiński
Pnącze rodem z Chin przyspiesza przenoszenie się neuroprzekaźników między neuronami. Za tą naukową gadką kryje się szybsze wydzielanie dopaminy i serotoniny, czyli hormonów odpowiedzialnych za dobre samopoczucie. A jak humor lepszy to i stres mniejszy. W obniżaniu jego poziomu cytryniec chiński również pomaga. Nie trzeba go połykać w formie tabletek albo proszku rozpuszczonego w wodzie. Wystarczy dodawać jego liście do sałatek. Dzięki temu też zgodnie z nazwą danie zyska dodatkowy, cytrynowy aromat.
Czy warto brać adaptogeny?
Jak widzisz, wykorzystywanie adaptogenów może mieć na Twój organizm bardzo dobry wpływ. Choć na różny sposób, wszystkie te rośliny i grzyby pozwalają na osiągnięcie homeostazy, czyli utrzymania optymalnego poziomu hormonów, ciśnienia tętniczego czy też samopoczucia. Co więcej, dzięki adaptogenom wiele funkcji organizmu możesz jeszcze poprawić.
Adaptogeny sprawdzą się niezależnie od tego, jakie zajęcie na co dzień wykonujesz. Jeżeli masz np. odpowiedzialne, decyzyjne stanowisko, możesz rozważyć suplementację któregoś z naturalnych reduktorów poziomu kortyzolu i adrenaliny. Dzięki temu zmniejszysz poziom stresu i będziesz w dobrym stanie psychicznym. Jeśli jesteś uczniem, studentem lub czeka Cię egzamin zawodowy, możesz wybrać specyfiki na bazie roślin, które poprawiają funkcjonowanie mózgu i polepszają pamięć. Gdy uprawiasz sport, tak amatorsko, jak i zawodowo, przydadzą Ci się adaptogeny, które zwiększają poziom witalności i polepszają sylwetkę. Rośliny te przydadzą Ci się też, gdy zechcesz bez łykania zbędnej chemii poprawić swoje funkcje seksualne.
Adaptogeny są ponadto łatwe w przyjmowaniu. Bardzo często są dostępne w kapsułkach jako suplement diety lub w proszku. Nie jest też trudno je kupić. Zdecydowana większość z nich dostępna jest w sklepach zielarskich. Nie musisz więc nic gotować, zmieniać diety i dostosowywać swoich przyzwyczajeń, żeby poczuć się zdrowszym.
Bezpieczeństwo stosowania adaptogenów
Powodów dla stosowania adaptogenów jest naprawdę wiele. Prowadzone od kilkudziesięciu lat na całym świecie badania pokazują, że warto je stosować. Tym samym potwierdzają obserwacje znane z medycyny chińskiej, indyjskiej i innych ludowych sposobów leczenia znanych od tysięcy lat. Dobry wpływ na organizm człowieka nie oznacza jednak, że można ich używać bez ograniczeń.
Adaptogeny, tak jak wszystkie inne medykamenty, powinny być stosowane w ilościach zalecanych na opakowaniu z tabletkami lub proszkiem. Zwykle jest to 1 – 2 dawki dziennie w konkretnej, odmierzonej ilości. Jeśli więc zdecydujesz się ich używać, pamiętaj o umiarze. Oprócz tego są też ludzie, którzy w ogóle nie powinni ich przyjmować. Są nimi osoby stale przyjmujące leki na choroby przewlekłe. Jeżeli jesteś kimś takim, możliwe, że lekarz pozwoli Ci je stosować. Tyle że powinieneś właśnie wcześniej z nim porozmawiać. Inni ludzie, którzy nie powinni brać adaptogenów to ludzie przyjmujący leki antydepresyjne. Jeśli masz partnerkę w ciąży albo karmiącą, pamiętaj, że też nie powinna brać suplementów adaptogennych.
Adaptogeny to świetny sposób na poprawę swojego stanu zdrowia. Działają na różne sposoby, dzięki czemu możesz wybrać, co będziesz przyjmował. Dzięki temu, że zazwyczaj są do kupienia w kapsułkach i jako płynny ekstrakt możesz je w prosty sposób stosować. Polecam Ci adaptogeny i życzę jak najlepszego zdrowia w każdym jego przejawie.
