Zegarek automatyczny a kwarcowy – jaki wybrać?

Mówi się, że zegarek automatyczny to zegarek z duszą. Niejeden tradycjonalista skrzywi się, gdy zobaczy na Twoim nadgarstku czasomierz wyposażony w mechanizm kwarcowy, ale czy słusznie? Nie musisz być przecież zapalonym pasjonatem urządzeń odmierzających czas – może zegarki traktujesz jedynie jako dodatek do stylizacji. Warto, jednak abyś przed zakupem zapoznał się ze sposobem działania poszczególnych mechanizmów, żeby nie kupić tego, który nie sprawdzi się w Twoim życiu codziennym.

Zegarek automatyczny – mechanizm sprzed lat

Zegarki automatyczne należą do rodziny misternych mechanizmów mechanicznych – czyli takich, które napędzane są za pomocą sprężyny. Ta, wcześniej odpowiednio naciągnięta, ulega powolnemu rozprężeniu – czym oddaje energię poszczególnym elementom składowym mechanizmu.

Proces ten może odbywać się na dwa sposoby:

• za pomocą przekręcania koronki – naciąg mechaniczny ręczny;
• za pomocą codziennych ruchów nadgarstkiem – naciąg mechaniczny automatyczny.

Zegarek z mechanizmem automatycznym nie posiada żadnej baterii – działa dzięki noszeniu go na ręce. Od zegarków z naciągiem ręcznym odróżnia go obecność wahnika (rotor). Jest to swobodnie ułożyskowana masa, która obraca się pod wpływem ruchów ramienia. To powoduje, za pośrednictwem redukcyjnej przekładni zębatej, naciąganie sprężyny napędowej. Jest to skomplikowany mechanizm, o którym warto jednak wspomnieć, bo to właśnie przez niego potocznie mówi się, że zegarki te czas odmierzają, a nie tylko wskazują.

Taki sposób działania tworzy istotny problem – bez ruchu… przestają działać. Jest to zła wiadomość, zwłaszcza jeżeli w swojej kolekcji posiadasz większą ilość zegarków, które lubisz dobierać pod konkretne stylizacje i okazje. Pewnego dnia, gdy będziesz się spieszyć – może się okazać, że wybrany przez Ciebie zegarek się zastał, a Ty będziesz musiał spędzić kilka minut nad ponownym nakręceniem go i ustawieniem prawidłowej godziny. Rozwiązaniem tego problemu może być kupno rotomatu – urządzenia imitującego naturalne ruchy ręką, ale to dodatkowy koszt.

Zegarek kwarcowy – bateria i punktualność

Zegarki kwarcowe, czyli zasilane baterią. Jeżeli myślisz, że opis działania mechanizmu mechanicznego jest skomplikowany… to dlatego, że nie słyszałeś definicji mechanizmu kwarcowego. Zegarek ten w swojej budowie wykorzystuje kryształ kwarcu, który jest materiałem piezoelektrycznym. Materiałem piezoelektrycznym nazywamy coś, czego właściwością jest to, że na jego powierzchni, pod wpływem naprężeń mechanicznych, pojawiają się ładunki elektryczne.

W dużym uproszczeniu – energia pochodząca z baterii wprawia kryształ w ruch, a drgania te i wydzielające się ładunki elektryczne, czyli impulsy, wyłapywane są przez rezonator kwarcowy i przeliczane w odpowiedni sposób, aby na tarczy zegarka wyświetlić poprawną godzinę. Dla osób bardziej ciekawskich – sygnały wytwarzane przez drgający kwarc mają określoną częstotliwość i przechodzą one przez zespół dzielników częstotliwości, tak by finalnie, po kilkunastu podziałach, otrzymać dokładnie jeden impuls na sekundę, który wprawia w ruch wskazówki.

Takie rozwiązanie powoduje, że zegarki kwarcowe są znacznie dokładniejsze w mierzeniu odcinków czasu. Jeżeli cenisz sobie precyzję i punktualność – żaden inny czasomierz nie będzie w stanie zliczać upływu czasu tak dobrze.

Mechanizm kwarcowy czy automatyczny – wady i zalety obu

Oba rodzaje zegarków potrafią być wykonane z tych samych materiałów. Dotyczy to zarówno szkiełek, kopert, tarcz, jak i bransolet. Z daleka – ich design może sprawić, że nie wiadomo, z którym ma się do czynienia. Zatem – gdzie więc kryje się różnica między nimi? Najłatwiej wyjaśnić ją za pomocą podania zalet i wad obu.

Zalety

W przypadku modeli mechanicznych, automatycznych – zalety to:

• prestiż i elegancja;
• „dusza”;
• przeszklony dekiel, przez który można obserwować, jak pracuje mechanizm;
• nostalgia;
• płynne działanie wskazówki odliczającej sekundy;
• poprawnie wykonany i serwisowany zegarek mechaniczny będzie zakupem na lata.

W przypadku zegarka kwarcowego są to:

• precyzyjność i dokładność (wahania w skali miesiąca rzędu +5/-9 sekund);
• brak wymogu nakręcania;
• rzadsza potrzeba wizyt u zegarmistrza;
• niższa cena;
• bezobsługowość – z takiego zegarka po prostu korzystasz;
• są łatwiejsze w produkcji, co przekłada się na więcej możliwości wyboru odpowiedniego – dopasowanego pod swój gust.

Wady

Do wad zegarków automatycznych należą:

• wahania umiejące dochodzić do kilkudziesięciu sekund na dzień (chociaż zazwyczaj odchylenia nie przekraczają 6 sekund na dobę w przypadku nowszych, obecnie produkowanych zegarków) – zarówno w modelach droższych, jak i tańszych;
• wymóg ruchu ręką (jeżeli posiadasz w swojej kolekcji kilka zegarków, będziesz potrzebował rotomatu);
• wymóg serwisowania raz na 2 lata, celem wymiany smaru i upewnienia się, że z mechanizmem nie dzieje się nic złego;
• wyższa cena;
• mała rezerwa chodu (zazwyczaj 48 godzin).

Wady zegarków kwarcowych to:

• brak bogatej historii;
• zazwyczaj brak prestiżu, szczególnie cenionego przez pasjonatów;
• wymagają kupna i wymiany baterii raz na jakiś czas;
• ze względu na ich różnorodność i cenę – potrafią być gorszej jakości.

Zegarek automatyczny czy kwarcowy – co kupić?

Po pierwsze – nieważne, czy kwarcowy, czy automatyczny – zegarek powinieneś kupić tylko za pośrednictwem autoryzowanego sklepu. W obecnej dobie internetu promocje potrafią oznaczać nie tylko okazję – przypadkiem możesz wydać pieniądze na falsyfikat, którego jakość będzie odstawać znacząco od oryginału. Co więcej, jeżeli przy zakupie zegarka kierujesz się prestiżem, który ma Ci zagwarantować – noszenie repliki zagwarantuje Ci jedynie stanie się pośmiewiskiem w oczach osób zorientowanych w dziedzinie. Certyfikowane zegarki mechaniczne, automatyczne i kwarcowe to również spokój ducha dla posiadacza – na większość będzie przysługiwać Ci gwarancja, więc nie będziesz narażony na dodatkowe koszty związane z uszkodzeniami nie z Twojej winy.

Oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy – model zegarka powinieneś dobrać pod siebie, nie sugerując się opiniami innych. Powinieneś uwzględnić, czy jesteś gotowy na spełnienie wymogu głębszego zainteresowania się tematyką zegarków, czy raczej po prostu potrzebujesz czegoś, co wygląda dobrze i pozwoli Ci szybko zorientować się, jaka jest aktualnie godzina. Z zegarkami jest jak z goleniem się – możesz to zrobić trymerem, a możesz zrobić za pomocą brzytwy. Efekt będzie ten sam, ale droga do jego osiągnięcia zupełnie inna.