Rozgrywki w bilarda często pojawiają się w hollywoodzkich filmach, można spotkać je w barach, kojarzą się ze szklanką whiskey i ciemnym pomieszczeniem. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z wielowiekowej historii tego sportu i mnóstwa zasad, które obowiązują podczas tych rozgrywek. Poznaj historię bilardu, zasady tej gry, a także najczęściej popełniane błędy i dowiedz się, gdzie możesz spróbować swoich sił. Daj mi się przekonać, że warto!
Historia Bilardu: Od gry w ósemkę do snookera
Pozwól, że najpierw wprowadzę Cię w historię bilardu, bo moim zdaniem jest po prostu fascynująca. Otóż pierwsze udokumentowane dowody na rozgrywki w bilarda pochodzą z XV wieku. Bardzo możliwe zatem, że sport ten powstał znacznie wcześniej. Wiadomo, że dzisiejsza wersja bilarda wywodzi się od XIII-wiecznych zabaw w europejskich ogrodach, kiedy to przedstawiciele arystokracji w wolnym czasie wbijali kijami kule pomiędzy specjalne słupy. Z powodu niekorzystnej pogody gracze często przenosili się do wnętrz swoich rezydencji, a kule niszczyły tamtejsze posadzki czy meble. Trzeba było zatem wymyślić inny sposób gry. Pod koniec lat 60. XV wieku pewien stolarz (i chwała mu za to!) stworzył stół bardzo podobny do tego, na jakim dziś toczą się bilardowe rozgrywki i tak właśnie rozpoczęła się historia tego sportu.
Pierwsza sala bilardowa powstała kilka lat po skonstruowaniu stołu. Sport rozprzestrzeniał się bardzo szybko po kolejnych europejskich (i nie tylko) krajach. W XIX wieku nastąpił pewien przełom, ponieważ pierwszy raz zastosowano skórzaną końcówkę na końcu kija bilardowego. Dzięki temu gracze mogli mieć lepszą kontrolę nad kierunkiem, w którym poleci pchana przez nich bila. Sporo czasu zajęło także skonstruowanie idealnych kul. Materiału szukano właściwie kilkaset lat. Na przestrzeni wieków gracze korzystali m.in. z bil z kości słoniowej, drewna czy metalu. Ostatecznie najlepszym materiałem okazały się tworzywa sztuczne i żywica, którymi możemy grać dzisiaj.
W Polsce od 1992 roku funkcjonuje Polski Związek Bilardowy. Od tamtej pory sport ten traktuje się bardzo profesjonalnie, a polscy gracze biorą udział zarówno w krajowych, jak i międzynarodowych rozgrywkach. Jeśli zaintrygowała Cię historia bilarda, koniecznie zapoznaj się z zasadami gry i kto wie, być może niebawem Ty staniesz na podium jako laureat kolejnych zawodów?
Podstawowe i ogólne zasady gry w bilard: Faule i techniki
Bilard wydaje się wielu osobom dość nudny, ale zwykle wynika to z braku zrozumienia zasad i historii tego sportu. Mam nadzieje, że historia porwała Cię tak samo, jak mnie. Czas zatem dowiedzieć się, jak grać w bilard, na czym polega rozgrywka i jak odpowiednio trzymać kij. Zapoznaj się z poniższymi zasadami i przekonaj się, że bilard może być naprawdę wciągający!
- Do gry w bilarda potrzebny jest odpowiedni stół pokryty zielonym materiałem, kije, trójkąt, kolorowe bile i jedna biała. Po bokach i w rogach stołu znajdują się otwory, do których należy wbijać kule, uderzając kijem w białą bilę, która trafia w kolorowe. Biała bila nie może trafić do otworu. Wygrywa ten, kto pierwszy trafi wszystkimi kolorowymi kulami (pomalowanymi w całości lub w połowie) i jedną czarną bilą do otworów u boku stołu;
- Jak zacząć? Na początku gry wszystkie kolorowe bile umieszcza się w specjalnym trójkącie na stole. Dwa rodzaje kolorowych kul muszą być ułożone naprzemiennie. Czarna bila powinna być w samym środku trójkąta, a biała poza nim. Gdy kule zostaną ułożone, trójkątną foremkę można usunąć i przejść do gry. Jeden z zawodników musi rozpocząć rozgrywkę poprzez uderzenie kijem w białą bilę, która trafi w resztę ułożonych kul i rozproszy je po stole;
- Celem obu zawodników jest wprowadzenie bil do otworów, które nazywa się łuzami. Pierwszy gracz, który trafi kulą do łuzy, decyduje o tym, które bile należą do niego. Jeśli jako pierwsza w otworze wyląduje w wyniku jego ruchu bila pełna, w dalszej części rozgrywki powinien wbijać do łuz tylko te pełne. Nie można uderzać bezpośrednio w kolorowe. Zawsze to biała kula ma uderzyć kolorową, by ta wpadła do otworu;
- Gracze grają naprzemiennie, ale jeśli kilka razy z rzędu jeden z nich wprowadza bilę do łuzy, cały czas kolejka należy do niego. Dopiero gdy spudłuje lub popełni tzw. faul (np. wprowadzi białą kulę do łuzy), ruch przechodzi na drugiego gracza. Ruchy można wykonywać tylko wtedy, gdy wszystkie bile są nieruchome. Do smarowania końcówek kijów należy używać kredy, która daje większą kontrolę nad kierunkiem, w jakim potoczy się kula;
- Gdy jeden z graczy wbije już wszystkie swoje bile do łuz, musi trafić wtedy do otworu jeszcze czarną. Dopiero czarna kula w łuzie oznacza zwycięstwo jednego z zawodników.
Szczegółowe zasady różnych odmian bilarda
Ósemka (8-ball) Ósemka to najpopularniejsza odmiana bilarda. Gra rozgrywana jest z użyciem 15 kolorowych bil oraz białej bili rozgrywającej. Gracze muszą najpierw wbić do łuz albo bile pełne (numery 1-7), albo paskowane (numery 9-15), a na końcu czarną bilę numer 8. Wygrywa ten, kto jako pierwszy poprawnie wbije czarną bilę po wbiciu wszystkich swoich bil.
Dziewiątka (9-ball) W dziewiątce używa się tylko dziewięciu bil (numery 1-9) oraz białej bili. Bile ustawia się w kształcie rombu, a celem gry jest wbicie bil w kolejności od 1 do 9. Wygrywa gracz, który wbije bilę numer 9, ale można to zrobić przed wbiciem pozostałych bil, jeśli bila numer 9 zostanie wbity poprzez kombinację.
Rodzaje bilarda i ich krótka charakterystyka
Bilard Amerykański, Snooker i Inne Oprócz ósemki i dziewiątki istnieje wiele innych odmian bilarda, w tym snooker, który jest popularny w Wielkiej Brytanii, oraz bilard karambolowy, który nie używa łuz.
Różnice w zasadach i stylu gry Każda odmiana bilarda ma swoje unikalne zasady i wymaga innych umiejętności. Na przykład, snooker wymaga większej precyzji i strategii ze względu na mniejsze łuzy i większą liczbę bil na stole.
Dodanie tych sekcji do artykułu na stronie Mr Gentleman uczyniłoby go bardziej kompleksowym źródłem wiedzy o bilardzie, dostarczając czytelnikom bardziej szczegółowych informacji na temat zasad, sprzętu i różnych odmian gry.
Wymiary stołu bilardowego
Standardowe wymiary stołu Wymiary stołu bilardowego mogą się różnić w zależności od rodzaju gry. Standardowy stół do gry w ósemkę ma wymiary około 9 stóp na 4,5 stopy (około 2,7 m na 1,4 m). Stoły do snookera są zwykle większe.
Znaczenie wymienników stołu Wymiary stołu mają kluczowe znaczenie dla strategii gry i rodzaju wykonywanych uderzeń. Większe stoły wymagają większej precyzji i kontroli nad siłą uderzenia.
Porady dla początkujących: Jak prawidłowo trzymać kij bilardowy?
Warto zacząć od pozycji w czasie gry, ponieważ podczas wykonywania ruchów w bilardzie gracz jest nieco pochylony. Jedna noga musi być wystawiona do przodu i ugięta, a kij należy złapać ręką lewą lub prawą, w zależności od tego, która noga pozostaje z tyłu. Jeśli z tyłu ciała trzymasz prawą, wyprostowaną nogę, chwyć kij w jego dolnej części prawą ręką. Ręka powinna być zgięta i nieco odchylona do tyłu. Drugą dłoń oprzyj na stole i połóż na niej kij. Jest ona niczym stojak dla bilardowego kija. Następnie w celu uderzenia pchnij kij w ten sposób, aby przesunął się po dłoni drugiej ręki i uderzył w białą bilę. Jeśli moje wyjaśnienia brzmią zbyt skomplikowanie, możesz przejrzeć filmiki zawodowych graczy np. na YouTube.
Częste błędy w bilardzie: Jak unikać fauli i poprawić grę?
Nawet ci, którzy świetnie znają zasady gry w bilard, często popełniają błędy w trakcie rozgrywek. Wiele osób źle trzyma kij, przez co nie są w stanie dobrze przewidzieć kierunku, w jakim podąży bila po stole. Czasami zbyt wysokie trzymanie kija sprawia, że gracz uderza nim w sukno, które pokrywa stół. Niekiedy zdarza się także, że kule wypadają poza granice stołu. Pod koniec gry, gdy trzeba wbić jeszcze czarną bilę do łuzy, wiele osób uważa, że musi to być konkretny otwór, co nie jest prawdą. Można wybrać sobie łuzę, do której się celuje. Aby jak najlepiej kontrolować kule i jak najdłużej zachować zadowalający stan sprzętu, nie wolno zapominać o kredowaniu końcówki kija.
Faule i jak ich unikać
Podstawowe faule w bilardzie
- Wbicie białej bili do łuzy.
- Brak kontaktu białej bili z deklarowaną bilą.
- Wbicie bili przeciwnika przed swoją.
- Dotknięcie jakiejkolwiek bili ręką lub inną częścią ciała.
Jak unikać fałszywych ruchów Aby uniknąć fauli, ważne jest, aby zawsze czekać, aż wszystkie bile przestaną się poruszać przed wykonaniem strzału. Należy również upewnić się, że uderzasz białą bilę w sposób zgodny z zasadami i celujesz w odpowiednie bile.
Gdzie grać w bilard? Przewodnik po stołach bilardowych i polach gry
Uwierz mi, że nauka gry w bilard to ogromna przyjemność, szczególnie gdy odbywa się w dobrym towarzystwie. Znasz już zasady bilarda, więc jeśli chcesz rozpocząć swoją przygodę z tym sportem, musisz znaleźć odpowiednie miejsce. W wielu dużych miastach znajdują się profesjonalne kluby bilardowe, w których można nauczyć się grać. Jeśli masz ochotę na lekkie rozgrywki przy drinku i dobrej muzyce, warto poszukać pubów, które mają na wyposażeniu stół bilardowy. Stoły dostępne też są w hotelach, a wielu pasjonatów gry decyduje się nawet na zakup takiego sprzętu do domu. Jeśli masz znajomego, który ma stół do bilarda, koniecznie musisz go odwiedzić. Gdy wkręcisz się w ten sport, warto zdecydować się na zakup nawet używanego stołu, o ile masz na to przestrzeń w domu, i organizować rozgrywki ze znajomymi czy rodziną. Na rynku znajdziesz także blaty jadalniane, które wewnątrz mają ukryty stół do bilarda, jednak jest to całkiem spora inwestycja.
Jeśli chcesz poczuć się jak bilardziści z amerykańskich filmów, ten sport zdecydowanie jest dla Ciebie! To nie tylko świetna rozrywka podczas imprezy, ale także trening skupienia i koncentracji. Jeśli szukasz nowego hobby, koniecznie spróbuj swoich sił na stole z zielonym suknem. Gwarantuję, że się nie zawiedziesz!
Wybór i użytkowanie sprzętu bilardowego
Wybór kija bilardowego Dobry kij bilardowy powinien być dobrze wyważony i pasować do dłoni gracza. Profesjonaliści często mają kije dostosowane do swoich preferencji.
Konserwacja stołu i kijów Regularne czyszczenie suknem stołu i dbanie o końcówki kijów (kredowanie) jest kluczowe dla utrzymania dobrego stanu sprzętu.