Soczewki to wygodna sprawa, jednak nie wszystkie osoby są w stanie się na nie zdecydować. Wątpliwości dotyczą przeważnie problemów z ich zakładaniem, zdejmowaniem, a także tym, kiedy właściwie należy to wszystko robić. A co się stanie, jeśli przez przypadek zaśnie się w soczewkach? Przecież każdego może dopaść chwila zmęczenia. W tym artykule wyjaśnię Ci, dlaczego nie powinno się zasypiać w szkłach kontaktowych i co zrobić, gdy tak się jednak wydarzy.
Czy można spać w soczewkach?
Podczas pisania tego tekstu postawiłem sobie za zadanie rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące spania w szkłach kontaktowych. Zacznijmy od podstawowej kwestii. Specjaliści zdecydowanie odradzają, a nawet wręcz zabraniają zasypiać z nałożonymi soczewkami. Diabeł jednak tkwi w szczegółach i zawsze w takich przypadkach pojawia się jakieś „ale”. Teraz dotyczy ono modeli całodobowych, które mają bardziej elastyczną powłokę i w takich można spać przez pewien okres. O tym jednak więcej napiszę w dalszej części.
No dobrze, ale co się właściwie stanie, jeśli zasnę w szkłach? Cóż, ta czynność jest zabroniona, ale to nie oznacza, że sen w soczewkach jest zabójczy, zwłaszcza gdy przytrafi się jednorazowo. Jeśli jednak notorycznie będziesz do tego dopuszczał, to możesz poważnie uszkodzić sobie wzrok. Dzieje się tak dlatego, że podczas snu ograniczamy dostęp tlenu do naszej rogówki. Gdy nie śpimy, soczewki są w stanie przepuszczać cząsteczki tlenu, jednak zamknięte powieki utrudniają im to zadanie.
Dlatego właśnie spanie w szkłach może prowadzić do zaczerwienienia oczu, uczucia suchości lub tzw. piasku pod powiekami, a także nadmiernego łzawienia czy nadwrażliwości na światło. W najgorszym przypadku takie zachowanie będzie skutkować poważnymi chorobami oczu, takimi jak zapalenie rogówki lub jej owrzodzenie (spowodowane właśnie niedotlenieniem) lub pozostałymi infekcjami wywołanymi przez bakterie i drobnoustroje. Na szczęście większość z nich to uleczalne schorzenia, jednak sam się pewnie domyślasz, że lepiej na nie nie zachorować.
Zaśnięcie w soczewkach – co z tym zrobić?
Nie ma co ukrywać, wszyscy jesteśmy tylko ludźmi i każdemu może zdarzyć się nieplanowana drzemka w ciągu dnia. Możesz być najbardziej skrupulatnym człowiekiem na świecie, ale to normalne, gdy zdarzy Ci się, że po całym dniu ciężkiej pracy padniesz wieczorem na łóżko i zapomnisz o zdjęciu soczewek. Jeśli właśnie tak się wydarzyło – nie panikuj. Po przebudzeniu się postępuj wedle określonych zaleceń, czyli zacznij po prostu od natychmiastowego zdjęcia szkieł kontaktowych, oczyszczenia płynem pielęgnacyjnym i włożenia do pojemnika.
Twoje gałki oczne z pewnością będą przesuszone, dlatego zaraz po tym użyj kropli nawilżających. Możesz ich użyć nawet wcześniej, gdy będziesz miał problemy z samym zdjęciem. Co dalej? Przede wszystkim daj swoim oczom odpocząć. Może to zabrzmieć nieco dziwnie, w końcu właśnie wybudziłeś się z drzemki. Jednak odpoczynek od soczewek jest w takim wypadku niezbędny. Jeśli Twoja wada wzroku uniemożliwia Ci codzienne funkcjonowanie, w tym okolicznościach postaw raczej na okulary. Szkła możesz ponownie założyć, gdy gałki oczne się zregenerują (czasami nawet po 2-3 dniach), a uczucie suchości ustąpi. Jeśli jednak niepokojące objawy nie znikną po pewnym czasie, to bezzwłocznie zgłoś się do specjalisty. Mogło dojść do poważnej infekcji narządu wzroku, którą natychmiast trzeba zacząć leczyć.
Czy wszystkie soczewki należy ściągać?
Zdecydowanie zawsze przed spaniem należy zdejmować soczewki jednodniowe, dwutygodniowe oraz te miesięczne. Jednak jak już wcześniej wspomniałem, istnieje to magiczne „ale” i przybrało postać szkieł całodobowych. Jak sama nazwa wskazuje, można je nosić przez 24 godziny przez tydzień lub miesiąc (30 dni i 29 nocy), w zależności od tego, na jaką opcję się zdecydujemy.
Mam nawet wrażenie, że producenci soczewek kontaktowych prześcigają się w coraz to nowych i lepszych rozwiązaniach, dlatego w niektórych przypadkach można korzystać z tych wielokrotnego użytku całodobowo, jednak wtedy skraca to czas noszenia. Dla przykładu, jeśli decydujesz się nosić soczewki dwutygodniowe przez 24 na dobę, to już po tygodniu powinieneś je wymienić. Oczywiście dotyczy to wybranych modeli.
Na rynku dostępny jest także taki produkt jak ortosoczewki, które (tu małe zaskoczenie) nosi się tylko na noc. Są to specjalne szkła, które spłaszczają powierzchnię rogówki, dzięki czemu pomagają na takie wady jak astygmatyzm czy krótkowzroczność. Mamy tu do czynienia jednak z pewnymi limitami. W przypadku astygmatyzmu działają jedynie do 1,5 dioptrii (dioptrią określa się zdolność oka do ostrego widzenia), a jeśli chodzi o krótkowzroczność, to do – 4,5 dioptrii.
Soczewki całodobowe – zalecenia i przeciwwskazania
Jak przed chwilą wspomniałem, na rynku dostępne są szkła kontaktowe, które można nosić całą dobę (czyli również podczas snu). Nie musisz ich codziennie zdejmować i nakładać, właściwie nie wymagają specjalnej pielęgnacji. Komu poleca się takie rozwiązanie? Oczywiście każdemu ze zdrowymi oczami, ale w szczególności osobom, które cierpią na afakię (wrodzony brak soczewki lub operacyjne usunięcie). Zaleca się również małym dzieciom oraz tym, których specyfika zawodu wymaga dobrego widzenia zaraz po przebudzeniu. Zalety całodobowych soczewek z pewnością zauważą też osoby, które mają dość spory problem z ich pielęgnacją, ciągłym zdejmowaniem i zakładaniem, a także ci, którzy wybierają się na wycieczkę w plenerze, biwak itp., gdzie z oczywistych powodów trudno jest zachować odpowiednią higienę szkieł.
Najważniejsza w tym wszystkim jest przepuszczalność tlenu do rogówki. Z tego też powodu raczej odradza się takie soczewki osobom, które przeszły choroby typu zapalenie rogówki i zmagają się na co dzień z jakimikolwiek innymi chorobami oczu lub nadmierną suchością. Nie powinny się na nie decydować także osoby z cukrzycą i te palące papierosy. Pamiętaj, że z soczewkami typu night and day należy uważać, ponieważ przy ich noszeniu wzrasta ryzyko powikłań. Najlepiej przed zakupem skonsultować się z okulistą, który dokładnie przebada Twoje oczy i sprawdzi, czy nie masz ku temu żadnych przeciwwskazań. Prawdą jest, że na takie rozwiązanie mogą się zdecydować jedynie osoby z zupełnie zdrowymi oczami.
Podczas spania w soczewkach narażasz swoje oczy nie tylko na dyskomfort, ale na poważne schorzenia, takie jak owrzodzenie rogówki. Pamiętaj również, że gdy objawy przesuszenia nie ustępują, należy od razu skonsultować się ze specjalistą.